Uporczywy ból kciuka, czy to zespół de Quervaina?

Ból kciuka w stawie może mieć bardzo różne pochodzenie. Dłonie wraz z palcami to jedne z najbardziej ruchliwych części ciała. Codziennie wykonują tysiące drobnych ruchów. Z tego względu nie trudno o nadwyrężenia oraz stany zapalne w ich obrębie. Zespół de Quervaina to drugie najpopularniejsze schorzenie w obrębie dłoni. Pierwszym z nich jest zespół cieśni nadgarstka. Jakie objawy są charakterystyczne dla zespołu de Quervaina oraz jak przeciwdziałać tej chorobie?

Z artykułu dowiesz się:

Jakie są przyczyny zespołu de Quervaina?
W jaki sposób objawia się zespół de Quervaina?
Jak wygląda leczenie zespołu de Quervaina?

Ból kciuka a zespół de Quervaina. Przyczyny schorzenia

Przyczyny bólu kciuka w zespole de Quervaina to kumulacja przeciążeń oraz mikrourazów w obrębie ścięgien mięśni kciuka. Podczas wielokrotnego chwytanie i odwodzenia kciuka dochodzi do zapalenia pochewki ścięgnistej jego mięśni. Ruch ten jest charakterystyczny na przykład przy trzymaniu pędzla u malarzy. W grupie ryzyka znajdują się także muzycy, zwłaszcza pianiści, kajakarze, tenisiści czy graficy komputerowi, wykonujący powtarzalne, drobne ruchy dłoni oraz kciuka.

Choroba de Quervaina nie bez przyczyny jest także nazywany ,,kciukiem matki". Na ból kciuka narażone są młode matki, które notorycznie chwytając i podnosząc swoje dziecko jedną ręką, przeciążają ścięgna oraz mięśnie kciuka.

Przyczyną dolegliwości bólowych w obrębie kciuka mogą być także zmiany reumatoidalne stawów lub choroba zwyrodnieniowa stawu nadgarstkowo-śródręcznego kciuka. Dodatkowym czynnikiem są także przebyte wcześniej urazy lub operacje dłoni.

Współcześnie coraz częściej chorobę de Quervaina diagnozuje się u osób często piszących wiadomości na telefonie. Zaciskanie ręki na urządzeniu oraz powtarzanie wadliwych ruchów kciuka prowadzi do zapalenia pochewek ścięgnistych.

Objawy zespołu de Quervaina

Wśród najczęstszych objawów zespołu de Quervaina wyróżnia się:

ból kciuka, szczególnie u nasady. Dolegliwości bólowe nasilają się przy charakterystycznym ułożeniu dłoni, jak na przykład pozycja gestu ,,kciuk w górę" lub w momencie chwytania
ból stawu kciuka promieniujący na całą dłoń, a nawet przedramienie
opuchlizna i zaczerwienienie w obrębie kciuka
ograniczenie ruchomości całej dłoni oraz kciuka
zaburzenia czucia, osłabienie chwytu i trzymania przedmiotów całą dłonią
odczuwalne przeskakiwanie ścięgien u nasady kciuka, często z towarzyszących dźwiękiem trzasku

Lekarz diagnozując chorobę de Quervaina, może poprosić pacjenta o wykonanie prostego testu. Polega on na zamknięciu pięści z kciukiem ukrytym wewnątrz dłoni. Kolejnym krokiem jest ,,otworzenie dłoni" w kierunku kości łokciowej. Jeśli w tym momencie pojawi się ból, możemy mieć podejrzenie choroby de Quervaina. Badanie to nazywane jest testem Finkelsteina.

Leczenie zespołu de Quervaina

W przebiegu leczenia najważniejsze jest wczesna, prawidłowa diagnoza oraz wdrożenie odpowiedniej rehabilitacji. W początkowym stadium choroby, można zniwelować ból kciuka dzięki ćwiczeniom i dobrze dobranej terapii. W zaawansowanych przypadkach zaleca się leczenie operacyjne.

Rehabilitację można rozpocząć wdrażając domowe sposoby leczenia. Zmiana nawyków to podstawa Warto zwrócić uwagę, aby w pierwszej kolejności zminimalizować ilość powtarzalnych, szkodliwych ruchów, przeciążających kciuk. Dolegliwości bólowe można załagodzić stosując zimne okłady lub maści na bazie diklofenaku czy ketoprofenu.

Jeśli ból kciuka nie mija, należy zgłosić się do lekarza, który wdroży leczenie. W pierwszej kolejności konieczne jest wykonanie prześwietlenia oraz badania usg, które wykluczą inne choroby, mogące dawać podobne objawy. W kolejnym kroku lekarz może podjąć decyzję o przepisaniu zastrzyków przeciwzapalnych, które przeciwdziałają rozwojowi zapalenia i zmniejszą ból. W terapii stosuje się także delikatne ćwiczenia oraz krioterapię lub jonoterapię. W regeneracji uszkodzonych tkanek pomoże także terapia polem magnetycznym, ultradźwięki czy laser wysokoenergetyczny.

Lekarz może przepisać także noszenie stabilizatora, który usztywni kciuk. Jego stosowanie powinno być jednak wdrożone, naprzemiennie wraz z odpowiednimi ćwiczeniami. Całkowite i długotrwałe unieruchomienie kciuka może prowadzić do osłabienia mięśni i utrudnionego powrotu do zdrowia.

Kinesiotaping w leczeniu zespołu de Quervaina

Alternatywą dla stabilizatora może okazać się także kinesiotaping. Odpowiednie ustabilizowanie kciuka dzięki taśmom pozwala na utrzymanie efektów między poszczególnymi sesjami rehabilitacji. Tejpy są także wygodnym rozwiązaniem. Nie trzeba ich zdejmować przy kontakcie z wodą, nie ograniczają ruchów i są nieinwazyjne dla skóry.

Leczenie operacyjne

W przypadku niepowodzenia leczenia zachowawczego lekarz prowadzący podejmuje decyzję o przeprowadzeniu operacji. Polega ona na przecięciu lub skróceniu tkanek, które uciskają na ścięgna kciuka. Zabieg przeprowadza się w znieczuleniu miejscowym. Po operacji przez kilka dni konieczne jest noszenie usztywnieni.

Po dwóch dniach zaleca się, aby pacjent próbował wykonywać delikatne ruchy oraz stopniowo wdrażał ćwiczenia, które zminimalizują obrzęk i przywrócą sprawność w obrębie ręki. Dalszą rehabilitację dłoni najlepiej oprzeć o ćwiczenia głównie rozciągające. Pomocne są przyrządy rehabilitacyjne na przykład w postaci zestawu gum do ćwiczeń palców.

Podsumowanie

Długotrwały i uporczywy ból podstawy kciuka może być zdiagnozowany jako zespół de Quervaina. Schorzenie powoduje zapalenie pochewki ścięgien prostowników pierwszego przedziału grzbietowego ręki. Choroba dotyka osoby, często wykonujące ruch zginania i prostowania kciuka jak na przykład malarze, muzycy, kajakarze czy osoby, wykonujące drobne prace manualne. W leczeniu dolegliwości stosuje się metody zachowawcze łączące różne formy rehabilitacji jak na przykład krioterapia czy jonoterapię, a także leki przeciwzapalne. W skrajnych przypadkach przeprowadza się leczenie operacyjne, po którym zalecane jest wdrożenie odpowiednich ćwiczeń wspomagających powrót do zdrowia.

Źródła

1.Ebelt-Paprotny G., Fizjoterapia, seria "Przewodniki kliniczne", Wrocław 2012, s.707

2.NZOZ Centrum Zdrowia SALUS, Leczenie operacyjne choroby de Quervaina, Słupsk 2019

3.Dobrogowskiego J., Wordliczka J, Ból przewlekły, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellonskiego, Kraków 2011

Producent: ZARYS International Group sp. z o.o. sp. k. | Autoryzowany przedstawiciel: ZARYS International Group sp. z o.o. sp. k. | Podmiot prowadzący reklamę: 4FIZJO Group sp. z o.o.

ZASTOSOWANIE: Taśmy oddziałują na receptory bólu, układ chłonny oraz mięśnie i stawy. Wykorzystanie taśm do kinesiotapingu, zwiększa przestrzeń pomiędzy skórą, a warstwą powięziową i mięśniami. Ułatwia w ten sposób przepływ chłonki, a więc drenaż limfatyczny oklejonej okolicy. Dodatkowo pobudza receptory czuciowe w skórze, działając na układ nerwowy przeciwbólowo. Wspomaga odżywienie mięśni, a to pozwala na lepszą ich pracę i szybszą regenerację. Odpowiednio przyklejona taśma pomaga korygować nieprawidłowe położenie stawu. Metoda oklejania jest nieinwazyjna i bezpieczna dlatego może być stosowana również u kobiet w ciąży i dzieci.

PRZECIWWSKAZANIA: Rany, infekcje, różnego rodzaju odczyny zapalne skóry; Ostre infekcje o idiopatycznym pochodzeniu; Tętniaki; Nowotwory; Niezrośnięte złamania; Ostra faza reumatyzmu; Zakrzepica żył głębokich; Niewydolność krążenia w stadium III lub IV według NYHA; Cukrzyca; Łuszczyca; Żylaki; Świeże blizny pooperacyjne; Świeże tatuaże.

Producent: 4FIZJO Group sp. z o.o. | Autoryzowany przedstawiciel: 4FIZJO Group sp. z o.o. | Podmiot prowadzący reklamę: 4FIZJO Group sp. z o.o.

ZASTOSOWANIE: Zestaw do treningu rąk zawiera 9 elementów do ćwiczeń na każdym etapie rehabilitacji. Regularne korzystanie z niego może wpływać na przyspieszenie procesu rehabilitacji. Za pomocą przyrządów można wykonywać ćwiczenia ścisku, rozciągania oraz precyzyjnego chwytu dłoni.

PRZECIWWSKAZANIA: Przerwanie ciągłości skóry; Złamania; Świeże stany po urazie dłoni; Ból w trakcie wykonywania ćwiczeń.

Producent: ZARYS International Group sp. z o.o. sp. k. | Autoryzowany przedstawiciel: ZARYS International Group sp. z o.o. sp. k. | Podmiot prowadzący reklamę: 4FIZJO Group sp. z o.o.