Jak sobie radzić z nadwrażliwością dotykową w dorosłym życiu?

O czym się dowiesz?

Choć nie da się ich dotknąć, to o ich obecności świadczą nasze odczucia. W tym artykule dowiesz się więcej o zmysłach. Wzrok, słuch, smak, dotyk, węch – te pięć recytowałeś pewnie w szkole podstawowej. W dzisiejszym artykule przeczytasz również o zmyśle równowagi, propriocepcji oraz nocycepcji, czyli zmyśle bólu (no właśnie wtedy, kiedy uderzysz w coś małym palcem). Wszystkie razem działają na korzyść człowieka, gdy oddziaływają na siebie nawzajem. Gdy jednak jeden z nich przejmuje samodzielne dowodzenie, dzieje się to, o czym zaraz przeczytasz poniżej.

Sprawdź teraz Poduszka sensomotoryczna w rehabilitacji. W jakich schorzeniach stosować?

Poduszka sensomotoryczna, inaczej zwana też dyskiem sensorycznym, jest bardzo często spotykana nie tylko w gabinetach fizjoterapeutycznych, ale i na siłowniach czy studiach treningu. Poduszka sensomotoryczna jest nie tylko przydatnym narzędziem w treningu, ale również...

Integracja sensomotoryczna – czym jest i co wspólnego ma z integracją sensoryczną?

Integracja sensomotoryczna jest to proces, w którym informacja motoryczna łączy się z sensoryczną. Wskutek tego połączenia dochodzi do skoordynowanej reakcji na bodźce, jakie dostajemy z otoczenia. Dzięki temu nasz mózg jest w stanie analizować na bieżąco zagrożenie. Z tego też względu możesz różnicować, z jaką siłą odeprzeć atak lub, w jaki sposób złapać równowagę po potknięciu się na nierównym terenie.

Integracja sensoryczna to podobny proces, jednak zajmujący się głównie przetwarzaniem bodźców zmysłowych. Dzięki temu możesz poznawać otaczający Cię świat. Nasz mózg opiera się głównie na reakcjach związanych ze zmysłami:

• Gdy coś jest gorące aż za bardzo, odruchowo cofasz rękę
• Dobrze działający zmysł smaku pozwala Ci wybrać najlepszą potrawę według własnych upodobań.
• Dzięki zmysłowi słuchu możesz poczuć sercem swoją ulubioną muzykę.

Powyższe reakcje są związane właśnie z odczuwaniem zmysłów.

Nazywają się podobnie, dotyczą podobnych sfer w życiu człowieka i nie mogą działać osobno. Jednak każda z nich, w równym stopniu bierze udział w prawidłowym funkcjonowaniu i w czynnościach dnia codziennego, np. gdy się relaksujesz, jak również gdy uprawiasz hobby. Zmysły są z nami od momentu poczęcia, a w miarę zbierania doświadczenia, są one umacniane przez nas samych. Tylko od nas zależy, w jaki sposób będziemy dbać o zmysły.

Czy zmysły człowieka są istotne w życiu

Używasz swoich zmysłów na co dzień? Przed Tobą kilka faktów, które warto znać.

• Węch wykorzystujesz każdego dnia. Korzystasz z niego podczas śniadania (np. sprawdzając, czy wędlina jest jeszcze świeża), ale również wtedy, gdy wybierasz perfumy, którymi chcesz się rano spryskać. Za zmysł węchu odpowiada nerw węchowy – tzw. czuciowy nerw czaszkowy.
• Smak służy do rozkoszowania się ulubionymi potrawami, przygotowywanymi w domu albo do kosztowania ciasta, który przyniosła koleżanka z pracy. Zmysł smaku to połączenie trzech czuciowych nerwów czaszkowych.
• Dotyk jest bardzo ważny w codziennym życiu – tego zmysłu używasz, witając się, próbując wcisnąć przycisk windy, czy też przeglądając telefon. W dłoni znajduje się szereg receptorów czucia, odpowiedzialnych za odczuwanie zimna, ciepła, nacisku i rozciągania.
• Za zmysł słuchu odpowiada VIII czaszkowy nerw – statyczno-słuchowy. Dzięki niemu możesz usłyszeć swój własny głos, a także odbierać inne dźwięki np. jak bliska Tobie osoba wypowiada twoje imię.
• Zmysł wzroku pozwala dostrzegać różne rzeczy, poczynając od zagrożeń czyhających na rogu, a kończąc na zapierających dech w piersiach krajobrazy. Nerw, który koordynuje tym zmysłem to nerw wzrokowy.

Pozostałe zmysły funkcjonujące w ciele człowieka to:

• Czucie głębokie – odpowiada za wykonywanie czynności, których nie musimy kontrolować wzrokiem. Odpowiada za koordynowanie pracy mięśni. Przykład? Możesz iść i rozmawiać z drugą osobą, jak również zapinać guziki od koszuli, nie patrząc na nie.
• Zmysł bólu, za który odpowiadają receptory bólowe – służą reakcji obronnej naszego organizmu.
• Równowaga – tak ważna w codziennym życiu, pozwala czuć przestrzennie swoje ciało, np. w momencie, gdy biegniesz do autobusu czy idziesz spokojnym krokiem i się nie przewracasz.

Oceń sam – czy zmysły są ważne w twoim życiu?

Czucie głębokie w fizjoterapii – czy to tajemna moc?

Czucie głębokie, propriocepcja lub kinestezja. To zmysł, który odpowiada za informację o położeniu ciała w przestrzeni – zarówno w ruchu, jak i bezruchu. Jest ono najczęściej wykorzystywane w fizjoterapii, ponieważ dotyczy mięśni szkieletowych, ścięgien i torebek stawowych, czyli najważniejszych struktur związanych z ruchem.

Każda struktura ma inne receptory, za których pośrednictwem odbierane są impulsy. Są to m.in. ciałka zmysłowe, blaszkowate i wolne zakończenia nerwowe.

• Receptory kinestetyczne odpowiadają za rozpoznawanie położenia różnych części ciała względem siebie oraz poruszania się w przestrzeni. To one pracują najintensywniej, gdy ciężko ćwiczysz na siłowni.
• Ciałka zmysłowe odpowiadają za zabezpieczanie stawu podczas zmiany pozycji przed nadmiernym rozciąganiem lub prostowaniem.
• Ciałka buławkowate angażują się w momencie, gdy napięcie ścięgna znacznie wzrasta – wtedy ulegają podrażnieniu. Jest to istotne w momencie nagłych napięć mięśnia, np. reakcji bólowej lub ochronnej przed kontuzją.
• Wrzeciona nerwowo-mięśniowe to zasadnicze receptory czucia głębokiego w mięśniach. Zaczynają działać w momencie lekkiego skurczu. Do tego są wrażliwe na rozciąganie.

Sprawdź teraz Zabawki wspierające rozwój dzieci z zaburzeniami sensorycznymi

Problemy z integracją sensoryczną są najczęściej widziane u dzieci nadruchliwych lub chorujących na autyzm. Na czym polegają zaburzenia integracji sensorycznej u dzieci oraz jak wspomóc dziecko z SI w jego rozwoju? Więcej o tym w artykule!

Wszystkie te zmysły i struktury nie są widoczne i wyczuwalne pod skórą, ale za to są niezwykle ważne w procesie fizjoterapii. Odczuwanie własnego ciała w przestrzeni to klucz do prawidłowego wykonywania ćwiczeń fizycznych. Odbieranie bodźców ze świata zewnętrznego pozwala na lepsze życie.

Nadwrażliwość dotykowa – czy to tylko przeszkadzające metki w ubraniach?

Nadwrażliwość dotykowa to zaburzenie w odczuwaniu bodźców – niewspółmierne do siły i częstotliwości, z jaką są odczuwane. Osoba, mająca nadwrażliwość, odbiera bodźce o małej intensywności jako coś niemożliwego do zniesienia. Objawem charakterystycznym, a tym bardziej skłaniającym do przemyśleń będzie fakt, że nawet delikatny dotyk dla takiej osoby będzie bardzo ciężkim doświadczeniem.

Jednym z bardziej popularnych przykładów nadwrażliwości dotykowej są drażniące metki w ubraniach. Żeby uniknąć nieprzyjemnych odczuć, po prostu się je odcina. Ale czy tylko metki spędzają sen z oczu osobom z nadwrażliwością sensoryczną? Oto możliwe przykłady:

• Reakcja na dotyk drugiej osoby zarówno w formie klepania po ramieniu, jak i przytulania czy innych rodzajów bliskości. Może to powodować duży dyskomfort.
• Brak przyjemności przebywania w tłumie. Ścisk, przypadkowy dotyk i katastrofa gotowa.
• Kłopoty z noszeniem biżuterii. Pierścionek zbyt ciąży, bransoletka wbija się w rękę, a naszyjnik sprawia, że masz podrażnioną skórę i czujesz, że Cię dusi? Oho, ten ostatni to może być sygnał alarmowy, w szczególności, gdy wykluczyłeś alergię.

Powyższe objawy utrudniają życie, dlatego warto wdrożyć odpowiednią terapię i poprzez dobrane ćwiczenia systematycznie pracować.

Terapia dla dorosłych – w domowym zaciszu i gabinecie fizjoterapeuty

Stosując terapię SI, ważne jest, by skupiać się na jak najwyższym poziomie zaangażowania, systematyczności oraz konsekwencji. Są to składowe sukcesu, który prowadzi do zmniejszenia nadwrażliwości lub innych zaburzeń sensorycznych.

Do prowadzenia terapii w gabinecie fizjoterapeuty, zajmującego się sensorycznymi problemami, potrzebne są sprzęty, które pozwolą „wyprowadzać z równowagi”. Głównym celem ćwiczeń sensomotorycznych jest nauka balansu ciała w przestrzeni przez pozbawienie pacjenta stabilnego podłoża, tak aby jego układ nerwowy mógł łatwiej adaptować się do zmiany.

W domu ćwiczenia na czucie głębokie głównie bazują na:

• Wykorzystaniu dysków sensomotorycznych do ćwiczeń, które są labilnym podłożem. Dzięki temu podczas robienia nawet zwykłych przysiadów angażuje się więcej mięśni, w tym mięśnie głębokie.
• Wykorzystaniu piłek rehabilitacyjnych, na których trzeba dobrze pracować mięśniami głębokimi, by nie stracić równowagi.
• Ponadto warto wykorzystywać kołdry obciążeniowe, które przez równomierny i delikatny nacisk koca na ciało zapewniają odprężenie oraz zmniejszenie poziomo stresu, lęku i niepokoju.

Wydawać by się mogło, że integracja sensomotoryczna u dorosłych to tylko zwyczajne zagadnienie, jednak w codziennym życiu odgrywa znaczną rolę. Kto by mógł przypuszczać, że towarzyszy nam każdego dnia. Kilka prostych tricków i możesz ćwiczyć swoje czucie głębokie w dowolnym momencie.