Smagnięcie biczem – co to takiego?

Smagnięcie biczem – jak powstaje ten uraz?

Uraz biczowy (smagnięcia biczem) jest jednym z najczęściej odnoszonych przez uczestników wypadków komunikacyjnych. W momencie nagłego, silnego uderzenia w inny pojazd, czy przeszkodę lub gwałtownego hamowania (zwłaszcza przy dość dużej prędkości), następuje bezwładny ruch kręgosłupa szyjnego – siła uderzenia przesuwa głowę w tył, po czym dochodzi do szybkiego odgięcia jej ku przodowi. Ruch ten przypomina zachowanie ciała przy uderzeniu biczem, stąd nazwa tego rodzaju kontuzji - whiplash, czyli smagnięcie biczem.

Mechanizm urazu biczowego może spowodować nie tylko ból szyi, ale także doprowadzić do uszkodzenia więzadeł, naderwania mięśni lub ścięgien, czy dyslokacji kręgów. W przypadku bardzo silnego uderzenia możliwe jest także całkowite przerwanie ciągłości więzadła, co spowoduje znaczne ograniczenia ruchowe u osoby poszkodowanej.

Uraz biczowy – rodzaje

W zależności od okoliczności, w jakich doszło do zdarzenia komunikacyjnego, wyróżnia się kilka rodzajów urazu typu smagnięcie biczem:

• wiplash zgięciowy – przejście od mocnego wyprostu głowy oraz odcinka szyjnego do gwałtownego zgięcia,

• wiplash wyprostny – nagłe przejście z pozycji zgięciowej do wyprostu odcinka szyjnego kręgosłupa,

• wiplash przeciążeniowy (kompresyjny) – dochodzi do niego w wyniku uderzenia, generującego dużą siłę nacisku,

• wiplash rotacyjny – mówi się o nim, jeśli głowa poszkodowanego była odwrócona w momencie zdarzenia.

Smagnięcie biczem – objawy

Uszkodzenie kręgosłupa szyjnego w czasie nagłego hamowania, kolizji drogowej lub zderzenia z przeszkodą wiąże się z wieloma uciążliwymi dolegliwościami bólowymi oraz znacznie ograniczającymi mobilność poszkodowanego. Najczęściej są to:

• ból kręgosłupa szyjnego (w niektórych przypadkach także lędźwiowego),

• ból głowy,

• zawroty głowy,

• obrzęk tkanek,

• objawy neurologiczne (drętwienie szyi oraz rąk, zaburzenia równowagi),

• zaburzenia widzenia,

• problemy ze snem,

• zmęczenie i drażliwość,

• szumy i dzwonienie w uszach.

Należy mieć na uwadze, że objawy urazu biczowego są nieswoiste - bóle głowy, czy karku mogą mieć zupełnie inną przyczynę i zwiastować również kontuzje innych odcinków kręgosłupa. Z tego względu, konieczna jest wizyta u lekarza, który zlokalizuje przyczynę dolegliwości i zaleci odpowiednie postępowanie.

Smagnięcie biczem – proces terapeutyczny

Warto wiedzieć, że każdy uraz kręgosłupa diagnozuje lekarz ortopeda, po przeprowadzeniu z pacjentem wywiadu na temat odczuwanych dolegliwości oraz okoliczności, w jakich doszło do kontuzji i badaniu fizykalnym. Żeby wykluczyć złamanie i określić stopień ewentualnego przemieszczenia kręgów, lekarz kieruje poszkodowanego na zdjęcie RTG. Jeśli potrzebna jest dokładniejsza analiza urazu kręgosłupa, może zlecić także rezonans magnetyczny lub tomografię komputerową.

Jeżeli wyniki badań potwierdzą przypuszczenia i okaże się, że przyczyną dolegliwości jest uraz biczowy, należy rozpocząć proces leczenia. Jego długość i skuteczność w dużej mierze zależy od stopnia uszkodzeń, wieku oraz sprawności fizycznej pacjenta, a także stanu kręgosłupa sprzed zdarzenia.

Podstawą terapii są indywidualnie dobrane ćwiczenia oraz zabiegi fizykoterapeutyczne, jednak na samym początku, ze względu na silny ból, lekarz może zalecić zażywanie leków przeciwbólowych oraz zwiotczających mięśnie, a także stosowanie maści na obrzęki. Pacjenci noszą także specjalny kołnierz ortopedyczny, który stabilizuje kręgosłup i chroni przed wstrząsami w czasie poruszania się. Żeby zapewnić szyi dodatkowe wsparcie w czasie jazdy autem, warto wyposażyć się w indywidualnie dopasowany zagłówek lub poduszkę, by podeprzeć kręgosłup na odcinku szyjnym.

Biczowy uraz kręgosłupa szyjnego – rehabilitacja

Celem ćwiczeń i rehabilitacji jest przywrócenie odpowiednich krzywizn kręgosłupa oraz prawidłowej postawy ciała i maksymalnego zakresu ruchu. Już od pierwszych dni po doznanym urazie (jeśli stan pacjenta na to pozwala) można stosować zabiegi fizykoterapeutyczne, takie jak laseroterapia, fototerapia (leczenie światłem), magnetoterapia (pole magnetyczne), czy elektroterapia.

W łagodzeniu dolegliwości bólowych pomocne będą masaże, wykonywane w domu lub w gabinecie przez doświadczonego fizjoterapeutę oraz kinesiotaping z użyciem specjalnych taśm, tzw. "tejpów". Przyklejone w odpowiednich miejscach poprawiają mikrokrążenie krwi, wspomagają proces gojenia oraz regenerację mięśni.

Pacjent może korzystać także z domowej elektorstymulacji TENS, po wcześniejszej konsultacji z lekarzem lub fizjoterapeutą. Niezbędne jest specjalne urządzenie – elektrostymulator, który wytwarza impulsy elektryczne w celu rozluźnienia i wzmocnienia mięśni, łagodzenia bólu, poprawy krążenia krwi oraz stopniowego zwiększania zakresu ruchu.

Sprawdź teraz Czy akupresura jest skuteczna? Przyjrzyjmy się jej bliżej.

Akupresura to starożytna metoda leczenia i terapii, która wywodzi się z tradycyjnej medycyny chińskiej. Przez wieki była stosowana w celu łagodzenia różnych dolegliwości i poprawy zdrowia.

Podsumowanie

Jeśli zdarzyło Ci się uczestniczyć w wypadku samochodowym i podejrzewasz u siebie uraz smagnięcia biczem, koniecznie skonsultuj się z lekarzem, który przeprowadzi odpowiednie badania i zaplanuje proces leczenia. Wszystko, czego potrzebujesz do ćwiczeń i łagodzenia bólu szyi po urazie, znajdziesz w sklepie 4FIZJO – sprawdź naszą ofertę i skompletuj niezbędne akcesoria, by jeszcze szybciej wrócić do pełnej sprawności.

Bibliografia:

1.M. Wytrążek, J.Huber, A. Zagłoba-Kaszuba i in., Urazy typu smagnięcia biczem. Diagnostyka neurofizjologiczna oraz postępowanie fizjoterapeutyczne., "Fizjoterapia w Teorii i Praktyce" 2011, s. 35-44.

2.J. De Reuck, Motor evoked potentials in patients with chronic whiplash-associated disorder grade II, "Neurologia i Neurochirurgia Polska" 2017, vol. 51, nr 5, s. 372–374.

Producent: ZARYS International Group sp. z o.o. sp. k. | Autoryzowany przedstawiciel: ZARYS International Group sp. z o.o. sp. k. | Podmiot prowadzący reklamę: 4FIZJO Group sp. z o.o.

ZASTOSOWANIE: Taśmy oddziałują na receptory bólu, układ chłonny oraz mięśnie i stawy. Wykorzystanie taśm do kinesiotapingu, zwiększa przestrzeń pomiędzy skórą, a warstwą powięziową i mięśniami. Ułatwia w ten sposób przepływ chłonki, a więc drenaż limfatyczny oklejonej okolicy. Dodatkowo pobudza receptory czuciowe w skórze, działając na układ nerwowy przeciwbólowo. Wspomaga odżywienie mięśni, a to pozwala na lepszą ich pracę i szybszą regenerację. Odpowiednio przyklejona taśma pomaga korygować nieprawidłowe położenie stawu. Metoda oklejania jest nieinwazyjna i bezpieczna dlatego może być stosowana również u kobiet w ciąży i dzieci.

PRZECIWWSKAZANIA: Rany, infekcje, różnego rodzaju odczyny zapalne skóry; Ostre infekcje o idiopatycznym pochodzeniu; Tętniaki; Nowotwory; Niezrośnięte złamania; Ostra faza reumatyzmu; Zakrzepica żył głębokich; Niewydolność krążenia w stadium III lub IV według NYHA; Cukrzyca; Łuszczyca; Żylaki; Świeże blizny pooperacyjne; Świeże tatuaże.

ZASTOSOWANIE: Elektrostymulator Combo należy do grupy elektrycznych systemów stymulacji TENS/EMS. Metoda elektrostymulacji EMS (elektryczna stymulacja mięśni) jest stosowana od lat w medycynie sportowej i rehabilitacji np. do leczenia urazów mięśniowych. Mechanizm urządzenia wytwarza impulsy elektryczne, które są przezskórnie przekazywane do nerwów lub włókien mięśniowych poprzez elektrody. Intensywność kanałów może być regulowana niezależnie oraz może być dostosowana indywidualnie do każdej części ciała. W zakresie sportu, EMS stosowana jest m.in. uzupełniająco do treningu mięśni. Dzięki zastosowaniu różnych technik, może działać relaksacyjnie i odprężająco. Elektrostymulacja prądami TENS (przezskórna stymulacja nerwów) jest sprawdzoną klinicznie, nieinwazyjną i niefarmakologiczną terapią przeciwbólową. Elektrostymulator wysyła impulsy elektryczne o niskiej amplitudzie z elektrod, przez skórę, do nerwów obwodowych. Urządzenie z powodzeniem znajdzie zastosowanie w salonach rehabilitacyjnych, fizjoterapeutycznych, placówkach medycznych oraz w użytku domowym, gdyż jego zastosowanie jest wszechstronne.

PRZECIWWSKAZANIA: Choroby serca i układu krążenia; Rozrusznik serca; Uszkodzona lub wrażliwa skóra; Ciąża; Padaczka; Nowotwory.

Producent: ZARYS International Group sp. z o.o. sp. k. | Autoryzowany przedstawiciel: ZARYS International Group sp. z o.o. sp. k. | Podmiot prowadzący reklamę: 4FIZJO Group sp. z o.o.

ZASTOSOWANIE: Taśmy oddziałują na receptory bólu, układ chłonny oraz mięśnie i stawy. Wykorzystanie taśm do kinesiotapingu, zwiększa przestrzeń pomiędzy skórą, a warstwą powięziową i mięśniami. Ułatwia w ten sposób przepływ chłonki, a więc drenaż limfatyczny oklejonej okolicy. Dodatkowo pobudza receptory czuciowe w skórze, działając na układ nerwowy przeciwbólowo. Wspomaga odżywienie mięśni, a to pozwala na lepszą ich pracę i szybszą regenerację. Odpowiednio przyklejona taśma pomaga korygować nieprawidłowe położenie stawu. Metoda oklejania jest nieinwazyjna i bezpieczna dlatego może być stosowana również u kobiet w ciąży i dzieci.

PRZECIWWSKAZANIA: Rany, infekcje, różnego rodzaju odczyny zapalne skóry; Ostre infekcje o idiopatycznym pochodzeniu; Tętniaki; Nowotwory; Niezrośnięte złamania; Ostra faza reumatyzmu; Zakrzepica żył głębokich; Niewydolność krążenia w stadium III lub IV według NYHA; Cukrzyca; Łuszczyca; Żylaki; Świeże blizny pooperacyjne; Świeże tatuaże.