
Co oferuje nam medycyna alternatywna?
Spis treści
- Co nam oferuje medycyna alternatywna?
- Medycyna niekonwencjonalna – wymysł czy realna pomoc?
- Akupunktura, czyli stymulacja punktów na ciele za pomocą… igieł
- Jak dzisiaj wykorzystuje się bańki chińskie?
- Aromaterapia – uzupełnienie leczenia przez zapach
- Uciskanie punktów ciała, czyli wpływ akupresury na organizm
- Medycyna alternatywna a medycyna chińska – podsumowanie
Co nam oferuje medycyna alternatywna?
Las pełen ziołowych eliksirów, tajemnicze przejście do świata akupunktury i nieznane ścieżki aromaterapii – brzmi jak scena z filmu fantasy? Być może. To jednak nie film, a krótki wstęp tego, co oferuje medycyna niekonwencjonalna. Jej metody, czyli m.in.: akupresura, akupunktura, bańki chińskie i aromaterapia mają realnie poprawiać samopoczucie i zmniejszać ból. Tylko czy ich działanie jest udowodnione naukowo? Zaraz się przekonasz! A jeśli dotychczas nie korzystałeś z żadnej z metod, dowiesz się, na czym polega medycyna alternatywna.
Medycyna niekonwencjonalna – wymysł czy realna pomoc?
Medycyna niekonwencjonalna (zwana inaczej medycyną alternatywną) to rodzaj terapii zdrowotnej, o której wiedza zbierana była przez różne kultury przez wiele lat. Ogólny sposób działania tej metody jest powszechnie znany w mniejszym bądź większym stopniu, ale poziom skuteczności wciąż budzi wiele kontrowersji. Choć pozytywne działanie tej gałęzi medycyny częściej jest potwierdzane teoriami i osobistymi doświadczeniami, to często brakuje naukowych dowodów – takich jak w przypadku medycyny konwencjonalnej.
Akupunktura, czyli stymulacja punktów na ciele za pomocą… igieł
Działanie przeciwbólowe akupunktury wynika z działania przekaźników nerwowych na różnym poziomie układu nerwowego. W wyniku stymulacji igłą odpowiednich punktów dochodzi do pobudzenia włókien aferentnych poprzez drogi rdzenia kręgowego, śródmózgowia, podwzgórza i przysadki. Endorfiny rdzenia kręgowego powodują hamowanie presynaptyczne czuciowej komórki nerwowej, zapobiegając przewodzeniu informacji bólowej.
Powyższe badania przeprowadzone przez Janusza Wendorffa, Piotra Woźniaka i Pawła Półroli, opisane w artykule „Akupunktura w leczeniu dzieci z przewlekłym bólem głowy typu napięciowego”, wyjaśniają neurologiczne działanie przeciwbólowe akupresury.
Akupunktura, będąca jedną z pięciu metod terapeutycznych medycyny chińskiej, polega na nakłuwaniu bardzo cienkich igieł w ściśle określone punkty na ciele. Są połączone między sobą kanałami energetycznymi tzw. meridianami i odpowiadają one sieci nerwowej prowadzącej do narządów wewnętrznych. Na przykład stymulacja miejsca pomiędzy brwiami pozwala złagodzić bóle zatok i migrenowe oraz zmniejsza ciśnienie krwi, a nakłuwając odpowiednie punkty na stopach, można zniwelować dolegliwości ze strony płuc. Pochodną akupunktury jest suche igłowanie. To metoda wykorzystywana przez fizjoterapeutów w celu zmniejszania napięć i bólów mięśni.

- Może być skuteczna w leczeniu bólów mięśniowo-szkieletowych, migreny, stanów lękowych
- Akupunktura kładzie nacisk na równowagę energetyczną organizmu, co może pomóc w poprawie ogólnego stanu zdrowia
- Jest doskonałym uzupełnieniem innych form leczenia

- Potrzeba wielu zabiegów, aby uzyskać zadowalające efekty
- Jest nieskuteczna w przypadku zaawansowanych chorób i schorzeń
- Może pozostawiać na ciele zaczerwienienia
Jak dzisiaj wykorzystuje się bańki chińskie?
Stwierdzono, że bańki suche skutecznie zmniejszają ból u pacjentów z przewlekłym bólem szyi i nieswoistym bólem krzyża. Jednakże ostateczne wnioski dotyczące skuteczności i bezpieczeństwa suchej bańki w leczeniu bólu mięśniowo-szkieletowego i zakresu ruchu nie były możliwe ze względu na niską lub umiarkowaną jakość dowodów.
Więcej o skuteczności stosowania baniek chińskich w leczeniu bólu mięśniowo-szkieletowym znajdziecie w artykule z 2020 roku pt.: „Dry cupping for musculoskeletal pain and range of motion: A systematic review and meta-analysis”
O co tak naprawdę chodzi z bańkami chińskimi? Bańki chińskie przykłada się na miejsce dotknięte daną dolegliwością czy dokuczliwym bólem. Następnie – za pomocą specjalnej pompki – wytwarzane jest podciśnienie, które zasysa skórę do środka. W utworzonym wybrzuszeniu gromadzi się krew, wraz z którą usuwane są toksyny. Zmniejszają się również napięcia i ból.
Alternatywą dla stawiania baniek są masaże bańką chińską. Do tego zabiegu wykorzystuje się gumowe akcesoria, którymi się masuje, przesuwając je po ciele. O tym, jak to dokładnie robić, pisaliśmy w poniższym artykule.
Sprawdź koniecznie!
Stosowanie baniek chińskich jest dla wielu już codziennością. Jednak zanim zaczniemy, warto zapoznać się z...

- Są pomocne przy przeziębieniu
- Poprawiają ukrwienie w danym miejscu
- Masaże bańką chińską można robić samodzielnie po dokładnym zapoznaniu się z metodą ich wykonywania

- Mogą tworzyć się siniaki i wybroczyny
- Istnieje dużo przeciwwskazań do ich stosowania
- Niektórzy odczuwają dyskomfort podczas stawiania baniek
Aromaterapia – uzupełnienie leczenia przez zapach
Wyniki wskazują, że aromaterapia zmniejsza poziom depresji wśród kobiet po porodzie. Z pewnością mogłaby zostać dodana jako skuteczna terapia uzupełniająca w leczeniu depresji poporodowej wraz z medycyną konwencjonalną.
Naukowcy, którzy przeprowadzili badania na kobietach z depresją poporodową, w artykule „Aromatherapy for Postpartum Depression: A Systematic Review and Meta-Analysis” potwierdzili, że aromaterapia wpływa korzystnie na zdrowe myślenie i poprawę nastroju.
Dzięki zaledwie kilku kroplom olejków eterycznych np. o zapachu lawendy, które dodasz do kominka zapachowego lub kąpieli, poczujesz błogie rozluźnienie i staniesz się spokojniejszy. Aromaterapia wziewna bazuje na zmyśle węchu – wdychanie olejków przedostaje się do śluzówki nosa, następnie dróg oddechowych, a na końcu do krwiobiegu.

- Ma szerokie zastosowanie – jest wykorzystywana w masażach, kąpielach, nawilżaczach powietrza, inhalacjach
- Poprawia jakość snu, relaksuje, przywraca równowagę psychiczną
- Istnieje mnóstwo zapachów i ich mieszanek – można wybrać swój ulubiony

- Może uczulać niektóre osoby i wywoływać alergie oczu lub skóry
- Nieodpowiednia dla dzieci i kobiet w ciąży
- Może wchodzić w niebezpieczne reakcje z niektórymi lekami
Uciskanie punktów ciała, czyli wpływ akupresury na organizm
W przeglądzie znaleziono niespójne dowody na skuteczność akupresury w zmniejszaniu pobudzenia i zaburzeń zachowania, ale wydaje się, że leczenie poprawia łatwość opieki i zmniejsza stres fizyczny. Akupresura wybranych punktów może zmniejszyć ból psychiczny, lęk i depresję.
Przytoczony wyżej cytat z artykułu badawczego „Acupressure and Dementia: A Review of Current Evidence” wyjaśnia, że akupresura może wpływać na konkretne zachowania i stan psychiczny pacjentów z demencją.
Akupresura to kolejna z metod medycyny chińskiej i następny nieinwazyjny rodzaj terapii z medycyny alternatywnej. Polega ona na uciskaniu punktów na ciele, które są odpowiedzialne za konkretne dolegliwości i schorzenia. W medycynie chińskiej, tak jak na początku wspomniałam, istnieje sieć kanałów energetycznych w ciele. To przez nie przepływa energia życiowa. Uciskanie punktów tożsamych z tymi ścieżkami może pomóc w łagodzeniu bólu czy redukcji stresu. Odmianą standardowej akupresury jest akupresura na matach.

- Można zastosować ją u dzieci i kobiet w ciąży (po konsultacji z lekarzem)
- Skorzystasz z niej nawet w domu, co czyni ją dostępną dla każdego

- Wymaga cierpliwości w stosowaniu, aby zauważyć widoczne efekty
- W przypadku poważniejszych schorzeń nie będzie skuteczna
- Może być nieprzyjemna w odczuciu po pierwszej sesji
Medycyna alternatywna a medycyna chińska – podsumowanie
Medycyna niekonwencjonalna często budzi kontrowersje. Jest często krytykowana w środowiskach medycznych za brak naukowego uzasadnienia i odpowiednich regulacji. Zawierzenie wyłącznie tej metodzie może być ryzykowne dla pacjentów, którzy chcą całkowicie zrezygnować z tradycyjnych form leczenia, właśnie na rzecz metod alternatywnych.
Co więcej, warto zaznaczyć, że wspominana wielokrotnie medycyna chińska może być praktycznym uzupełnieniem terapii medycyny konwencjonalnej w określonych przypadkach. Jednak zawsze zaleca się konsultację z lekarzem lub wykwalifikowanym fizjoterapeutą przed podjęciem jakiejkolwiek terapii alternatywnej. Zawsze istnieje minimalne ryzyko, dlatego istotne jest uważne zaznajomienie się ze skutkami ubocznymi.
Bibliografia:
1. S. Liang Ooi, G. Drew, S. Cheon Pak, Acupressure and Dementia: A Review of Current Evidence, [w:] Alternative Therapies In Health And Medicine, 2023, 29 (7), s. 18-29
2. Y. Shamsunisha i in., Aromatherapy for Postpartum Depression: A Systematic Review and Meta-Analysis, [w:] J Family Reprod Health, 2023, 17 (1), s. 1–7
3. J. Wendorff, P. Woźniak, P. Półrola, Akupunktura w leczeniu dzieci z przewlekłym bólem głowy typu napięciowego, [w:] Child Neurology: Neurologia dziecięca, 2009, nr 18 (36), s. 37-40
4. S. Wood, G. Fryer, L. Lei Fon Tan, C. Cleary, Dry cupping for musculoskeletal pain and range of motion: A systematic review and meta-analysis, [w:] Journal of Bodywork and Movement Therapies, 2020, nr 24 (4), s. 503-518