Zwyrodnienie kręgosłupa – najczęstsza przyczyna bólu
O czym się dowiesz?
Chcąc dowiedzieć się, jak radzić sobie z bólem kręgosłupa i jaką terapię wybrać – czy to w domowym zaciszu, czy w gabinecie fizjoterapeuty – warto najpierw zrozumieć, z jaką dolegliwością mamy do czynienia. Aby lepiej pojąć, czym jest zwyrodnienie kręgosłupa, należy najpierw dowiedzieć się, do czego kręgosłup służy, jak jest fizjologicznie zbudowany oraz co konkretnie prowadzi do rozwoju choroby zwyrodnieniowej. Czy ta dolegliwość dotyka wyłącznie osoby, które zaniedbywały swoje zdrowie, czy też – jak to bywa w przypadku innych chorób – może spotkać każdego z nas? A jeśli już otrzymasz diagnozę, jak zadbać o siebie w odpowiedni sposób? Odpowiedzi na te pytania (i wiele innych) znajdziesz w poniższym wpisie.
Sprawdź teraz Praca biurowa a ból szyi i nadgarstków – jak zapobiegać dolegliwościom?Jedną z najczęstszych dolegliwości, z jaką pracownicy biurowi przychodzą do fizjoterapeuty, jest ból kręgosłupa szyjnego. Bywa on miejscowy, ale z biegiem czasu może zacząć promieniować do barków, ramion, a następnie aż do...
Spis treści
Funkcje kręgosłupa – do czego on nam tak naprawdę służy?
Bez kręgosłupa nie ma mowy o jakimkolwiek ruchu – kręgosłup amortyzuje, stabilizuje i pozwala wykonywać wszystkie czynności, jakie tylko przychodzą Ci do głowy. Jest nam także potrzebny do zachowania odpowiedniej postawy ciała i odpowiada również za to, jak szybko się męczymy podczas wymagających aktywności. Choć jest tak ważny, często o nim zapominamy i zazwyczaj nie doceniamy funkcji, jakie pełni. A lista ta jest dość długa.
- Utrzymanie pionowej postawy ciała – to dzięki niemu możesz chodzić i siedzieć w pozycji wyprostowanej.
- Funkcja ochronna – kręgosłup to przede wszystkim wartownik rdzenia kręgowego, który jest delikatną strukturą układu nerwowego.
- Utrzymanie równowagi – walka z grawitacją bywa trudna, a zdrowy i mocny kręgosłup pomaga minimalizować ryzyko upadków.
- Miejsce przyczepu wielu mięśni – to tu spotykają się te odpowiedzialne przede wszystkim za ruchy kręgosłupa: zginanie, prostowanie czy ruchy skrętne.
Zwyrodnienie kręgosłupa – co to jest i jak powstaje?
Choroba zwyrodnieniowa kręgosłupa dotyczy wszystkich jego struktur. Krążki międzykręgowe, stawy oraz, w niektórych przypadkach, kości zmieniają się pod wpływem zmian spowodowanych tą dolegliwością. Warto wiedzieć, że w chorobie zwyrodnieniowej każdy przypadek ma inny przebieg – ciężko znaleźć dwa takie same.
Nie ma konkretnych przyczyn, które w większym stopniu wpływają na wystąpienie tej choroby u danej osoby. U jednych będzie mieć ona związek z naturalnym starzeniem się organizmu – osoby z tej grupy będą starsze niż pozostali. U innych pojawi się wskutek urazu – w szczególności po wypadkach komunikacyjnych. Do pozostałych przyczyn, które mogą zwiększyć prawdopodobieństwo wystąpienia choroby, możemy zaliczyć: nadmierne obciążenia, otyłość oraz wrodzone predyspozycje.
Zastanawiasz się, w jaki sposób powstaje zwyrodnienie kręgosłupa? Już wyjaśniam!
- Zaczyna się banalnie, niekiedy niezauważalnie. W krążkach międzykręgowych zaczyna brakować wody, co dla struktury dość mocno uwodnionej jest pierwszym krokiem do tragedii. Prowadzi to do osłabienia, wskutek czego pod wpływem nacisku (w pozycji wyprostowanej grawitacja nie ma dla nas litości) kręgi spłaszczają się i tracą swoją elastyczność. W takim stanie nie są dobrym amortyzatorem. Pod wpływem starzenia krążek traci swoje funkcje powoli, po wypadku lub urazie zazwyczaj dochodzi do jego uszkodzenia.
- Brak odpowiedniej amortyzacji może prowadzić do zmian w kręgosłupie. Gdy kręgi nie mają wystarczającego odstępu między sobą, zaczynają się stykać. Początkowo dochodzi do uszkodzeń w stawach, a następnie organizm próbuje sobie z tym radzić w inny sposób. Tworzy osteofity, czyli narośla kostne, które w normalnych warunkach nie są potrzebne, ale w sytuacji zagrożenia pomagają stabilizować stawy. Niestety, ponieważ nie są naturalnym elementem naszego ciała, mogą powodować problemy. Często zdarza się, że osteofity uciskają pobliskie struktury, takie jak rdzeń kręgowy czy nerwy blisko kręgosłupa. Jeśli taki ucisk dotyka nerwu promieniującego do kończyn, może to prowadzić do rwy kulszowej, udowej lub barkowej.
- Pojawia się potęgujący ból, połączony z brakiem ruchomości i sztywnością. W niektórych przypadkach może pojawić się także duży stan zapalny.
Domowe sposoby na zwyrodnienie kręgosłupa
Codzienny ból potęguje naszą potrzebę, by się go jak najszybciej pozbyć. W poszukiwaniu ulgi sięgamy po różne rozwiązania, często zaczynając od farmakologii. Stosowanie leków przeciwzapalnych to tylko jedna część rozwiązania. Druga, równie istotna, to metody, które nie tylko złagodzą ból, ale także przyniosą trwałe wsparcie dla naszego organizmu.
- Stosowanie okładów zarówno zimnych, jak i ciepłych. W przypadku ciepłych, z pewnością przyda się termofor. Ciepło rozluźnia mięśnie, a więc zmniejsza sztywność i ból. Zimne okłady będą lepsze, gdy występuje obrzęk, bo zmniejszają stan zapalny.
- Kąpiele w ciepłej wodzie z dodatkiem soli odprężających na bazie ziół. Ciepło wpływa kojąco, a woda wykonuje naturalny, delikatny masaż. Jeśli chcesz działać kompleksowo, dodaj do tego ćwiczenia oddechowe oraz elementy medytacji.
- Ćwiczenia rozciągające z elementami jogi oraz regularna aktywność fizyczna. Jeśli masz lepszy dzień, kiedy ból jest mniejszy – wykorzystaj to. Wybierz aktywność, która Ci odpowiada i do dzieła.
Pamiętaj, że domowe metody nie zastąpią leczenia specjalistycznego. Jeśli ból utrzymuje się dłużej niż miesiąc i żadna metoda nie jest w stanie go zmniejszyć, udaj się do lekarza pierwszego kontaktu.
Fizjoterapia w chorobie zwyrodnieniowej kręgosłupa
Przy chorobie zwyrodnieniowej domowe metody często okazują się niewystarczające. W przypadku zaawansowanych zmian degeneracyjnych, takich jak narośla kostne uciskające nerwy, operacja może być niezbędna, by poprawić stan pacjenta. Jeśli jednak ktoś nie jest gotowy na zabieg, jego stan nie wymaga interwencji chirurgicznej lub operacja jest niemożliwa, stosuje się blokady kręgosłupa polegające na podaniu odpowiednich leków.
W gabinetach fizjoterapeutycznych często korzysta się z zabiegów fizykoterapeutycznych oraz kinezyterapii, czyli ćwiczeń ruchowych. Łączenie tych metod przynosi najlepsze efekty, pomagając rozluźnić mięśnie, wzmocnić ich siłę i złagodzić ból.
Fizykoterapia, skuteczna w leczeniu zwyrodnień kręgosłupa, obejmuje:
- pole magnetyczne – przyspiesza regenerację tkanek i wykazuje działanie przeciwzapalne;
- krioterapię, czyli terapię zimnem – redukuje stan zapalny i łagodzi ból;
- elektroterapię, w tym fonoforezę, jonoforezę i elektrostymulację – pozwala na miejscowe podawanie leków, co eliminuje konieczność ich przyjmowania doustnie.
Kinezyterapia oferuje ćwiczenia łagodzące dolegliwości bólowe:
- W pozycji leżenia przodem ręce ułóż przed swoją twarzą. Odklej klatkę piersiową od podłoża tak, aby biodra pozostawały na macie. Patrz przed siebie. Policz spokojnie do 5 i opuść ciało na matę. Wykonaj 3 powtórzenia.
- Ułóż się wygodnie na macie do ćwiczeń na plecach. Zegnij kolana, stopy zostaw na macie. Powyżej kolan załóż gumę do ćwiczeń o średnim oporze. Przyciągaj naprzemiennie kolano do klatki, starając się przytrzymać nogę w górze przez 5 sekund. Następnie delikatnie odłóż nogę, cały czas kontrolując jej ciężar. Zmień stronę. Na każdą wykonaj po 5 powtórzeń. Całość powtórz 3 razy.
Jak widzisz, choroba zwyrodnieniowa kręgosłupa to trudny przeciwnik. Aby stawić mu czoła, zacznij dbać o swój kręgosłup już od dzisiaj. Postaw na regularną aktywność fizyczną, unikaj długotrwałego siedzenia, a jeśli już musisz – rób aktywne przerwy. Dbaj o nawodnienie i zwracaj uwagę na to, co jesz. Powodzenia!