Rehabilitacja kolana - od czego zacząć proces rekonwalescencji?

O czym się dowiesz?

O fizjoterapii kolana trzeba pomyśleć nie tylko wtedy, gdy ból utrudnia codzienne funkcjonowanie. Niepozorne mrowienie lub lekki dyskomfort to także sygnał, by odwiedzić fizjoterapeutę. W tym wpisie dowiesz się, nie tylko tego, czego możesz spodziewać się po rehabilitacja kolana, ale również tego, co robić, a czego unikać w domowym zaciszu, by przyspieszyć powrót do zdrowia.

Sprawdź teraz Ranking rollerów do masażu – TOP 5. Jaki roller jest najlepszy?

Roller do masażu przy wyborze może sprawiać niemały kłopot. Jednak przy odpowiednim doborze wykorzystasz go do relaksującego masażu, rolowania ciała i ćwiczeń z wałkiem do masażu. To z pewnością jedne z...

Rehabilitacja kolana – co warto o niej wiedzieć?

Staw kolanowy jest największym stawem w naszym organizmie. Łączy ze sobą kość piszczelową z kością udową, a fakt, że jest drugim najbardziej obciążonym stawem człowieka, tylko podkreśla poziom jego ważność. Co więcej, liczba więzadeł okalających staw kolanowy jest bardzo duża, dlatego jest on podatny na kontuzje i urazy. Do najczęstszych możemy zaliczyć: uszkodzenie więzadła krzyżowego przedniego, zwichnięcie rzepki oraz uszkodzenie chrząstki stawowej. Mogą one powodować dolegliwości bólowe różnego stopnia, a także ograniczenia ruchomości w tym odcinku. Nie da się ukryć, że zaburza to stabilizację i utrudnia codzienne funkcjonowanie. Dlatego rola rehabilitacji jest tak ważna – pozwala przywrócić pełen zakres ruchomości, siłę oraz pewności siebie podczas każdego kroku.

Rehabilitacja odgrywa ważną rolę także podczas rekonwalescencji – w szczególności po uszkodzeniu więzadła krzyżowego przedniego. W tym przypadku działanie terapeutyczne skupione jest głównie na wzmocnieniu mięśnia czworogłowego (podstawowego stabilizatora stawu kolanowego), a jego charakterystyka zależy od stopnia uszkodzenia stawu kolanowego.

• Pierwszy stopień to niewielkie naciągnięcie lub naderwanie więzadła, które powoduje ból kolana i jego obrzęk. Towarzyszy mu nieznaczne ograniczenie ruchomości, ale warto zaznaczyć, że kolano pozostaje stabilne.
• Drugi stopień to częściowe naderwanie więzadła, które powoduje ból kolana w znacznym stopniu. Występują trudności w chodzeniu oraz niestabilność stawu kolanowego.
• Trzeci stopień to najcięższy stan – pełne zerwanie więzadła. Towarzyszy mu znaczny ból kolana, duża niestabilność stawu oraz trudności w poruszaniu się. Zazwyczaj ten stopień wymaga interwencji chirurgicznej oraz rehabilitacji, ponieważ dochodzi do pęknięcia ponad połowy grubości chrząstki stawowej.

Znaczenie ćwiczeń w rehabilitacji kolana

Tak skomplikowany staw, jakim jest staw kolanowy, wymaga specjalnego podejścia do rehabilitacji – tu potrzebny jest indywidualny plan działania opracowany specjalnie z myślą o konkretnym pacjencie. Mówiąc w skrócie, warto oddać się w ręce doświadczonego fizjoterapeuty, który będzie odpowiadać za cały proces rekonwalescencji.

Podczas rehabilitacji więzadła krzyżowego przedniego kluczowe jest zadbanie o wzmocnienie mięśnia czworogłowego, który stabilizuje staw kolanowy. Po zabiegu artroskopii kolana ważne jest, by mobilizować kolano do zgięcia i wyprostu. Pierwszy etap ćwiczeń to delikatne ruchy, właściwie bez obciążenia. Tu skupiamy się na zmniejszaniu bólu oraz poprawie elastyczności. Stopniowo można dodawać do treningu ciężar, by kształtować siłę mięśniową.

Równie ważnym etapem rehabilitacji kolana jest rozciąganie, ale należy wykonywać je z głową. Napięte struktury mogą powodować mniejszą ruchomość w stawie kolanowym, co prowadzi do utraty elastyczności tkanek. Ważne, by ruchy podczas rozciągania nie były gwałtowne, ponieważ mięśnie, które chcemy rozciągnąć nie lubią nagłych zmian pozycji.

Co wspomaga rehabilitację kolana?

Jesteś w trakcie rehabilitacji i zastanawiasz się, czy możesz coś zrobić, by ją wspomóc? Możesz! Rehabilitację kolana wspomaga fizykoterapia, masaż oraz kinesiotaping. Z zakresu fizykoterapii najczęściej stosujemy ultradźwięki, laseroterapię, hydroterapię, a także leczenie zimnem (krioterapia). Wszystkie te zabiegi wspomagają proces leczenia i przynoszą najlepsze efekty w połączeniu z innymi formami, np. z odpowiednio dobranymi ćwiczeniami.

Jeśli chodzi o terapię manualną i masaż, to opierają się one na rozluźnianiu mięśni okalających staw i mobilizowaniu rzepki. W pewnym sensie jest to także drenaż limfatyczny, który usprawnia przepływ krwi oraz limfy. Tak samo, jak w przypadku fizykoterapii, większą skuteczność obserwujemy, gdy tę formę połączy się z ćwiczeniami odpowiednimi dla osoby z urazem stawu kolanowego.

Popularną metodą jest także kinesiotaping. Polega on na przyklejeniu samoprzylepnych taśm elastycznych, które mają za zadanie oddziaływać w odpowiedni sposób na układ mięśniowo-szkieletowy, tak by przyspieszać proces regeneracji tkanek. W zależności od potrzeb pacjenta, zadania kinesiotapingu będą różne, np.: rozluźniające, ściągające, przeciwbólowe lub przeciwobrzękowe.

Czego unikać podczas rekonwalescencji?

Proces powrotu do zdrowia po urazie kolana to żmudna droga. Oprócz rehabilitacji, wdrożenia specjalnych ćwiczeń i zabiegów, należy stosować się do zasad, które zabezpieczą Cię przed wystąpieniem powikłań. Mogą one również przyspieszyć proces gojenia tkanek.

• Unikaj nadmiernych obciążeń. Omijaj szerokim łukiem aktywności, podczas których staw kolanowy jest znacznie obciążony, m.in.: skoki, wykroki, bieganie (zarówno przełajowe, jak i po asfalcie), a także długotrwałe stanie.
• Unikaj wykonywania ćwiczeń bez konsultacji ze specjalistą odpowiedzialnym za proces leczenia. Nawet gdy wydaje Ci się, że dane ćwiczenie nie obciąża kolana, skonsultuj się ze swoim fizjoterapeutą, by mieć pewność, że nie zrobisz sobie krzywdy.
• Nie zapominaj o rozgrzewce – jej brak to poważny błąd. Jest ona niezwykle ważna w procesie rehabilitacji, ponieważ przygotowuje tkanki do dalszej, ciężkiej pracy.
• Pamiętaj o właściwym ustawieniu stawu kolanowego. Podczas ćwiczeń zawsze skupiaj się na poprawnej pozycji wyjściowej. Nie krzyżuj nóg, unikaj długotrwałego przesiadywania w jednej pozycji, nie zginaj kolan pod ostrym kątem i nie siadaj na rehabilitowanej nodze.
• Nie ignoruj bólu. To sygnał organizmu, którego nie wolno bagatelizować. Jeśli coś Cię martwi, skonsultuj się z fizjoterapeutą lub lekarzem ortopedą.

Rehabilitacja kolana to może być długi i złożony proces, ale nie powinno Cię to zniechęcać, bo przeprowadzona w odpowiedni sposób pozwala wrócić do pełnej sprawności. Pamiętaj, że połączenie różnych metod fizjoterapii przyspiesza powrót do zdrowia, dlatego warto oddać się w ręce doświadczonego specjalisty.