Rehabilitacja kolana - od czego zacząć proces rekonwalescencji.

Rehabilitacja kolana - co warto o niej wiedzieć?

Staw kolanowy jest jednym z najbardziej skomplikowanych stawów w naszym ciele, odgrywając kluczową rolę w stabilizacji i funkcjonowaniu naszej kończyny dolnej. Niestety, urazy stawu kolanowego, takie jak uszkodzenie więzadła krzyżowego przedniego, zwichnięcie rzepki czy uszkodzenia chrząstki, są dość powszechne i mogą powodować różnego rodzaju dolegliwości bólowe oraz utratę sprawności. W takich przypadkach rehabilitacja kolana odgrywa istotną rolę w procesie powrotu do pełnej sprawności. W tym artykule omówimy, co warto wiedzieć na temat rehabilitacji kolana.

Rehabilitacja kolana ma na celu przywrócenie pełnego zakresu ruchu, siły i stabilizacji stawu kolanowego po doznaniu urazu lub po przebytej operacji. Stosowanie specjalistycznych zabiegów fizjoterapeutycznych odgrywa kluczową rolę w procesie rehabilitacji. Fizjoterapeuta może zastosować różnorodne techniki, takie jak ćwiczenia terapeutyczne, masaże, elektroterapię czy ultradźwięki, aby wspomóc gojenie się tkanek, zmniejszyć ból oraz przywrócić funkcjonalność stawu.

W przypadku uszkodzenia więzadła krzyżowego przedniego, rehabilitacja odgrywa szczególnie istotną rolę. Po operacji kolana lub w przypadku leczenia zachowawczego, rehabilitacja kolana skupia się na wzmocnieniu mięśni, zwłaszcza mięśnia czworogłowego, który pełni kluczową rolę w stabilizacji stawu.

Uszkodzenia stawu kolanowego mogą mieć różne stopnie, a ich charakterystyka wygląda następująco:

1️⃣ stopień I to niewielkie naciągnięcie lub lekkie naderwanie więzadła, powodujące ból kolana, obrzęk i lekkie ograniczenie ruchomości, ale zachowujące w dużej mierze stabilność stawu kolanowego;

2️⃣ stopień II dotyczy częściowego naderwania więzadła, powodujące umiarkowany ból, obrzęk, trudności w chodzeniu oraz pewien stopień niestabilności stawu kolanowego;

3️⃣ stopień III to pełne zerwanie więzadła, prowadzące do znacznego bólu, obrzęku, niestabilności stawu kolanowego i trudności w poruszaniu się. Często wymaga interwencji chirurgicznej i długotrwałej rehabilitacji. W tym wypadku bardzo często zdarzą się pęknięcie ponad połowy grubości chrząstki stawowej tkanki podchrzęstnej.

Rehabilitacja kolana, a ćwiczenia zwiększające zakres ruchu

Przed rozpoczęciem jakichkolwiek ćwiczeń, ważne jest skonsultowanie się z fizjoterapeutą lub specjalistą od rehabilitacji, którzy będą w stanie dostosować program do indywidualnych potrzeb i możliwości pacjenta. W przypadku urazów więzadła krzyżowego przedniego, stabilizacja stawu kolanowego jest kluczowa, dlatego ćwiczenia mające na celu wzmocnienie mięśnia czworogłowego uda, który pełni istotną rolę w stabilizacji stawu, są niezwykle ważne.

Wśród ćwiczeń zwiększających zakres ruchu, np. po artroskopii kolana, ważne są ćwiczenia zginania i prostowania stawu. Można rozpocząć od delikatnych ruchów, stopniowo zwiększając zakres ruchu w miarę poprawy. Ćwiczenia te pomagają w przywracaniu elastyczności stawu kolanowego oraz zmniejszaniu bólu.

Plastrowanie kinesiotapingiem, znane również jako kinesiology taping, to popularna metoda wspomagająca rehabilitację po urazach kolana. Kinesiotape to elastyczna taśma samoprzylepna, która stosowana na skórze ma za zadanie wpływać na układ mięśniowo-szkieletowy i wspierać procesy rekonwalescencji. W przypadku urazów kolana, plastrowanie kinesiotape może przynieść wiele korzyści. Taśma elastyczna kinesiotape ma właściwości podobne do skóry, co pozwala na swobodne poruszanie się, jednocześnie zapewniając wsparcie i stabilizację w stawie kolanowym. Połączenie plastrowania, rehabilitacji oraz stosowania specjalistycznych zabiegów fizjoterapeutycznych znacząco pomaga przy powrocie do zdrowia.

Kolejnym ważnym aspektem ćwiczeń w rehabilitacji kolana jest rozciąganie. Rozciąganie mięśni napiętych wokół stawu kolanowego może pomóc w zwiększeniu elastyczności i zakresu ruchu. Ważne jest jednak wykonywanie rozciągania w sposób kontrolowany i stopniowy, unikając gwałtownych ruchów i nadmiernego napięcia.

Dodatkowo, rehabilitacja kolana i ćwiczenia wzmacniające mięśnie nóg, np.: trening na maszynach, przysiady czy ćwiczenia z wykorzystaniem oporu, mają kluczowy wpływ na staw kolanowy. Wzmocnienie mięśni wokół stawu pomaga w zapobieganiu kolejnym urazom i utrzymaniu stabilności stawu.

Sprawdź teraz Czy akupresura jest skuteczna? Przyjrzyjmy się jej bliżej.

Akupresura to starożytna metoda leczenia i terapii, która wywodzi się z tradycyjnej medycyny chińskiej. Przez wieki była stosowana w celu łagodzenia różnych dolegliwości i poprawy zdrowia.

Rehabilitacja kolana - czego unikać podczas okresu rekonwalescencji?

Rehabilitacja kolana i okres rehabilitacji to czas, gdzie istotne jest nie tylko to, co robimy, jak ćwiczymy, ale także to, czego należy unikać. Niektóre działania mogą opóźnić proces zdrowienia, i przyczynić się do pojawienia powikłań. Oto kilka elementów, których należy unikać podczas tego okresu:

✅ nadmierne obciążenie - podczas rekonwalescencji kolana ważne jest unikanie nadmiernego obciążenia. To oznacza, że należy unikać wszelkich aktywności, które mogą powodować zbyt duże obciążenie stawu kolanowego. Unikaj skoków, biegania, gwałtownych ruchów i długotrwałego stania na nogach. Niewłaściwe obciążenie na mięsień czworogłowy może opóźnić proces gojenia i prowadzić do pogorszenia stanu kolana. Pamiętaj, że obciążenia treningowe ustala fizjoterapeuta;

✅ nieodpowiednie ćwiczenia - wybór odpowiednich ćwiczeń jest kluczowy w rehabilitacji kolana. Unikaj ćwiczeń, które mogą obciążać nadmiernie staw kolanowy, takich jak głębokie przysiady, wysokie wykroki czy ćwiczenia wymagające skręcania stawu. Rehabilitacja kolana to proces, który wymaga czasu i opieki fizjoterapeuty;

✅ pomijanie rozgrzewki - jest niezwykle ważna przed rozpoczęciem rehabilitacji kolana. Odpowiednie rozgrzanie poprawia krążenie krwi, zwiększa elastyczność mięśni i przygotowuje ciało do aktywności fizycznej;

✅ ignorowanie bólu - podczas rehabilitacji kolana ból może być sygnałem, że coś jest nie tak. Ignorowanie bólu i kontynuowanie ćwiczeń pomimo dyskomfortu może prowadzić do nasilenia urazu i opóźnić proces gojenia;

✅ nieprawidłowe ustawienie pozycji podczas odpoczynku - zarówno w pozycji leżącej, jak i siedzącej, ważne jest, aby utrzymywać właściwe ustawienie stawu kolanowego. Unikaj skrzyżowania nóg, zgięcia kolana pod ostrym kątem lub długotrwałego siedzenia w jednej pozycji. Wybieraj wygodne pozycje, które minimalizują obciążenie na stawy kolanowe.

Rehabilitacja kolana to złożony proces, na który składają się różne czynniki. Twoje codzienne funkcjonowanie i wykonywanie ruchów rotacyjnych może znacząco wpłynąć na czas i powrót do pełnej sprawności.

Podsumowanie

Rehabilitacja stawu kolanowego to proces leczenia, który wymaga czasu i pełnego zaangażowania. Wszystkie zalecenia i ćwiczenia są zależne od konkretnego przypadku oraz od stopnia doznanego urazu. Kontuzje mogą dotknąć każdego, niezależnie czy jest to osoba trenująca regularnie, czy osoba zaczynająca swoją przygodę ze sportem. Zaniedbanie wydłuża proces leczenia i może doprowadzić do trwałego ograniczenia ruchomości oraz wpłynąć na cały aparat ruchu w ciele. Po urazie kolana jak najszybciej skontaktuj się z lekarzem, aby uchronić staw przed dalszymi konsekwencjami.

Źródła:

1️⃣ Bade MJ, Struessel T, Dayton M, Foran J, Kim RH, Miner T, Wolfe P, Kohrt WM, Dennis D, Stevens-Lapsley JE. Early High-Intensity Versus Low-Intensity Rehabilitation After Total Knee Arthroplasty: A Randomized Controlled Trial. Arthritis Care Res (Hoboken). 2017 Sep;69(9):1360-1368.

2️⃣ Artz N, Elvers KT, Lowe CM, Sackley C, Jepson P, Beswick AD. Effectiveness of physiotherapy exercise following total knee replacement: systematic review and meta-analysis. BMC Musculoskelet Disord. 2015 Feb 7;16:15.

Producent: 4FIZJO Group sp. z o.o. | Autoryzowany przedstawiciel: 4FIZJO Group sp. z o.o. | Podmiot prowadzący reklamę: 4FIZJO Group sp. z o.o.

ZASTOSOWANIE: Taśmy mogą być wykorzystywane do treningu mającego na celu poprawę siły grup mięśniowych osłabionych wskutek unieruchomienia pourazowego, pozabiegowego, a także w przypadku schorzeń neurologicznych. Różnorodność taśm pozwala na ich wykorzystanie w terapii niestabilności kręgosłupa oraz innych stawów, w ćwiczeniach korekcji postawy, treningu koordynacji i poprawy ogólnej sprawności fizycznej. Poprzez różne ćwiczenia z użyciem taśmy można osiągnąć poprawę siły mięśniowej i stabilizacji stawów. Taśma może służyć do treningu profilaktycznego, pomagając zapobiec kontuzjom.

PRZECIWWSKAZANIA: Występowanie bólu podczas użytkowania; Stany ostre, świeżo po zwichnięciu stawu lub złamaniu kości; Obrzęki; Uczulenie na lateks; Zmiany skórne w wyniku grzybicy, chorób zakaźnych, wysypki; Wrażliwa i delikatna skóra np. u pacjentów z cukrzycą lub problemami krążenia; Nowotwory (bez zgody lekarza).

Producent: ZARYS International Group sp. z o.o. sp. k. | Autoryzowany przedstawiciel: ZARYS International Group sp. z o.o. sp. k. | Podmiot prowadzący reklamę: 4FIZJO Group sp. z o.o.

ZASTOSOWANIE: Taśmy oddziałują na receptory bólu, układ chłonny oraz mięśnie i stawy. Wykorzystanie taśm do kinesiotapingu, zwiększa przestrzeń pomiędzy skórą, a warstwą powięziową i mięśniami. Ułatwia w ten sposób przepływ chłonki, a więc drenaż limfatyczny oklejonej okolicy. Dodatkowo pobudza receptory czuciowe w skórze, działając na układ nerwowy przeciwbólowo. Wspomaga odżywienie mięśni, a to pozwala na lepszą ich pracę i szybszą regenerację. Odpowiednio przyklejona taśma pomaga korygować nieprawidłowe położenie stawu. Metoda oklejania jest nieinwazyjna i bezpieczna dlatego może być stosowana również u kobiet w ciąży i dzieci.

PRZECIWWSKAZANIA: Rany, infekcje, różnego rodzaju odczyny zapalne skóry; Ostre infekcje o idiopatycznym pochodzeniu; Tętniaki; Nowotwory; Niezrośnięte złamania; Ostra faza reumatyzmu; Zakrzepica żył głębokich; Niewydolność krążenia w stadium III lub IV według NYHA; Cukrzyca; Łuszczyca; Żylaki; Świeże blizny pooperacyjne; Świeże tatuaże.