Osteoporoza to choroba, która najczęściej dotyka osób starszych. Problemy z gęstością kości mogą mieć także kobiety w okresie menopauzy. Osteoporoza, polega na znacznym zmniejszeniu masy kostnej, przez niedobory wapnia i witaminy D. Kości są słabe i podatne na złamania, co w przypadku starszych osób jest bardzo niebezpieczne. Jakie czynniki powodują powstanie osteoporozy oraz jak ćwiczenia wzmacniają układ kostny? Odpowiedzi znajdziesz w poniższym artykule.

.

Z artykułu dowiesz się:

1. Co to jest osteoporoza?
2. Objawy osteoporozy
3. Fizjoterapia w osteoporozie - skuteczne metody rehabilitacji

Co to jest osteoporoza?

Osteoporoza to choroba układu kostnego, w której gęstość kości jest obniżona i dochodzi do zaniku tanki kostnej. Konsekwencją jest zwiększone ryzyko wystąpienia złamań, nawet przy małych urazach. Osteoporoza charakteryzuje się zmniejszeniem ilości beleczek kostnych kości gąbczastej i ścieniczeniem kości korowej. Choroba ta postępuje przez kilka lat, powodując utratę tkanki kostnej.

Czynniki ryzyka złamań, w przypadku osteoporozy zwiększają się wraz z wiekiem, ale również w okresie menopauzalnym, przy źle zbilansowanej diecie oraz kumulacji czynników genetycznych. Obszary, jakie są szczególnie podatne na złamania to: szyjka kości udowej, żebra, kręgi w odcinku piersiowo-lędźwiowym, kości przedramienia (najczęściej przy upadku).

Jakie są najczęstsze objawy osteoporozy?

Objawy osteoporozy są zależne od wielu czynników, np.: wieku, wcześniejszych złamań kości oraz ogólnego stanu organizmu. Ból nie zawsze musi oznaczać złamanie kości, może on równie dobrze oznaczać znaczne osłabienie szkieletu, który pod wagą mięśniową jest zbytnio obciążony.

Najczęstsze objawy osteoporozy:

• ból podczas codziennych czynności,
• ból podczas kichania,
• przewlekły ból kręgosłupa,
• przygarbiona sylwetka,
• częste złamanie szyjki kości udowej, złamania kości promieniowej, złamania trzonów kręgów.

Chory potrafi precyzyjnie wskazać, które miejsce jest problematyczne, najczęściej jest to ból miejscowy.

Przyczyny osteoporozy

Przyczyny, które zwiększają ryzyko wystąpienia osteoporozy to:

• nieodpowiedni styl życia - zła dieta i choroby układu pokarmowego (brak witaminy D i wapnia),
• barka aktywności fizycznej,
• zaburzenia hormonalne,
• niedoczynność tarczycy i nadczynność tarczycy,
• zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa,
• choroby nerek,
• reumatoidalne zapalenie stawów,
• wrodzona łamliwość kości.

Osteoporoza wtórna związana jest ze stosowaniem niektórych leków, zaburzeniami ze strony układu hormonalnego, jak i innych układów. Nieodpowiednia kondycja ze strony układu pokarmowe sprawia, że wiele makro i mikroskładników nie jest wchłanianych przez organizm.

Osteoporoza w fizjoterapii i rehabilitacji

Elementem, o który należy zadbać to ruch. Aktywność fizyczna to bardzo ważny element w życiu chorego. Odpowiednia rehabilitacja oraz dobór ćwiczeń i aktywności pozwoli zwiększyć proces krwiotwórczy w najbardziej wymagających częściach ciała, co przyczyni się na poprawę stanu zdrowia i wspomoże procesy wzmacniające mięśnie. Ćwiczenia powinny zaczynać się od treningu z własną masą ciała, a z czasem należy wprowadzać dodatkowy opór, korzystając a akcesoriów do ćwiczeń. Idealne do rehabilitacji sprawdzą się gumy i taśmy gimnastyczne, dostępne w sklepie 4FIZJO.

Spacery

Chorzy powinni spacerować przynajmniej 30 minut dziennie. Najlepiej, aby miejsca przeznaczone do marszu były pozbawione wzniesień i były bezpieczne dla pacjenta. Dystans powinien być dobierany indywidualnie pod dany stan zdrowia ważne, aby z czasem progresować i pokonywać coraz to większe odległości. Dodatkowo przebywanie na zewnątrz zwiększa absorpcję na witaminę D, która jest niezbędna dla utrzymania odpowiedniej masy kostnej.

Ćwiczenia

Ćwiczenia mają za zadanie wzmocnić strukturę kostną, aby zmniejszyć ryzyko złamań. Najlepsza forma treningu, jako sposób na leczenie osteoporozy to:

• trening anaerobowy z obciążeniem,
• trening aerobowy bez obciążenia, najczęściej są to ćwiczenia w wodzie, ćwiczenia z własną masą ciała,
• trening funkcjonalny - trening ten ma za zadanie usprawnić pacjenta w wykonywaniu codziennych czynności oraz nauczyć go funkcjonować, aby zminimalizować ryzyko złamań kości,
• trening koordynacyjny - trening ten ma celu zapobieganie upadkom, które mogą być skończyć się złamaniem kości.

W leczeniu osteoporozy niezwykle istotna jest regularność, im bardziej kości będą dożywione, tym zmniejszające ryzyko złamań kości, będzie występować w przyszłości. Najlepsze ćwiczenia, jakie możesz wykonać, to ćwiczenia wielostawowe, należą do nich:

• unoszenie pośladków - z obciążeniem własnego ciała lub z gumą oporową - połóż się na ziemi, ręce wzdłuż ciała, a stopy ułóż na szerokość bioder. Unieś pośladki do góry i jednocześnie rozpychaj kolana na zewnątrz. Ćwiczenie wykonuj 3 seriach po 10 powtórzeń. Warto wykorzystać do tego ćwiczenia gumę hip band, umieszczając ją na wysokości kolan;
• odwodzenia nóg w leżeniu bokiem - połóż się na boku, a nogę ułożoną wyżej wykonuj ruch odwodzenia. Jeśli chcesz, aby ćwiczenie było bardziej wymagające zapleć między kolana lub kostki gumy gimnastyczne. Ćwiczenie wykonuj 3 seriach po 10 powtórzeń.
• swimming - połóż się na brzuchu i wykonuje naprzemiennie ruchy rękami i nogami, trzymając je cały czas wyprostowane. Ćwiczenie wykonuj na początek 2-3 seriach po 20 sekund. 

Podsumowanie

Osteoporoza to choroba, podczas której dochodzi do stopniowego zaniku masy kostnej. Kości pozbawione odpowiedniej ilości witamin i minerałów są bardziej podatne na złamania, nawet od niewielkiego urazu. Osteoporoza postępuje z czasem i długoletnie zaniedbania, zła dieta oraz bark aktywności fizycznej są jej głównymi powodami. Leczenia osteoporozy to długotrwały proces, w którym aktywność fizyczna odgrywa znaczącą rolę. Należy pamiętać, także że kompleksowo przeprowadzona terapia opiera się na współpracy chorego z lekarzem oraz fizjoterapeutą.

Źródła

1. Daly RM, Dalla Via J, Duckham RL, Fraser SF, Helge EW. Exercise for the prevention of osteoporosis in postmenopausal women: an evidence-based guide to the optimal prescription. Braz J Phys Ther. 2019 Mar-Apr;23(2):170-180.
2. Tong X, Chen X, Zhang S, Huang M, Shen X, Xu J, Zou J. The Effect of Exercise on the Prevention of Osteoporosis and Bone Angiogenesis. Biomed Res Int. 2019 Apr 18;2019:8171897.

Producent: 4FIZJO Group sp. z o.o. | Autoryzowany przedstawiciel: 4FIZJO Group sp. z o.o. | Podmiot prowadzący reklamę: 4FIZJO Group sp. z o.o.

ZASTOSOWANIE: Taśmy mogą być wykorzystywane do treningu mającego na celu poprawę siły grup mięśniowych osłabionych wskutek unieruchomienia pourazowego, pozabiegowego, a także w przypadku schorzeń neurologicznych. Różnorodność taśm pozwala na ich wykorzystanie w terapii niestabilności kręgosłupa oraz innych stawów, w ćwiczeniach korekcji postawy, treningu koordynacji i poprawy ogólnej sprawności fizycznej. Poprzez różne ćwiczenia z użyciem taśmy można osiągnąć poprawę siły mięśniowej i stabilizacji stawów. Taśma może służyć do treningu profilaktycznego, pomagając zapobiec kontuzjom.

PRZECIWWSKAZANIA: Występowanie bólu podczas użytkowania; Stany ostre, świeżo po zwichnięciu stawu lub złamaniu kości; Obrzęki; Uczulenie na lateks; Zmiany skórne w wyniku grzybicy, chorób zakaźnych, wysypki; Wrażliwa i delikatna skóra np. u pacjentów z cukrzycą lub problemami krążenia; Nowotwory (bez zgody lekarza).