Dlaczego szyja boli? Najczęstsze przyczyny bólu

O czym się dowiesz?

Ból szyi to dość powszechny problem, który dotyczą zarówno osób pracujących przy biurku, jak i wykonujących pracę fizyczną. Może pojawić się on po źle przespanej nocy, długotrwałym przebywaniu w jednej pozycji czy nieprawidłowym ustawieniu głowy podczas patrzenia w ekran. Czytając poniższy wpis poznasz budowę szyi i jej kluczowe funkcje, dowiesz się, co może powodować ból oraz jak skutecznie mu zapobiegać. Na koniec znajdziesz praktyczne wskazówki dotyczące domowej terapii, które pomogą Ci pozbyć się dyskomfortu. Sięgaj po sprawdzone metody, dbaj o siebie i ciesz się życiem bez bólu!

Sprawdź teraz Praca biurowa a ból szyi i nadgarstków – jak zapobiegać dolegliwościom?

Jedną z najczęstszych dolegliwości, z jaką pracownicy biurowi przychodzą do fizjoterapeuty, jest ból kręgosłupa szyjnego. Bywa on miejscowy, ale z biegiem czasu może zacząć promieniować do barków, ramion, a następnie aż do...

Szyja – poznaj jej budowę

Jeśli chcesz zrozumieć przyczyny bólu szyi, musisz poznać jej budowę oraz otaczające ją struktury. Ból szyi często współwystępuje z bólem głowy – te obszary są ze sobą ściśle powiązane, dlatego kluczowe jest uważne obserwowanie własnego ciała, by trafnie zidentyfikować źródło dolegliwości.

Szyja to część odcinka szyjnego kręgosłupa, który składa się z tkanek twardych, takich jak kręgi, krążki międzykręgowe i powierzchnie stawowe. Znajdują się w niej również tkanki miękkie – mięśnie, więzadła, powięzi oraz niezwykle istotne struktury, takie jak naczynia krwionośne i kluczowe nerwy.

Mięśnie szyi dzielą się na powierzchowne, środkowe oraz głębokie. Do mięśni położonych głęboko w szyi zaliczamy:

• mięśnie pochyłe: przednie, środkowe, tylne oraz najmniejsze. Położone są symetrycznie po obu stronach szyi w jej bocznej części;
• mięśnie przedkręgowe: prosty przedni głowy, długi głowy oraz długi szyi. Znajdują się po obu stronach szyi, bardziej przyśrodkowo.

W warstwie środkowej mięśni szyi znajdują się:

• mięśnie nadgnykowe, do których przypisuje się mięsień dwubrzuścowy, rylcowo-gnykowy, żuchwowy-gnykowy, bródkowo-gnykowy. Jak sama nazwa wskazuje znajdują się one nad kością gnykową (jest to przyczep początkowy), łącząc się z żuchwą i kością skroniową;
• mięśnie podgnykowe, które znajdują się poniżej kości gnykowej. Zaliczamy do tej grupy mięsień mostkowo-gnykowy, łopatkowo-gnykowy, mostkowo-tarczowy i tarczowo-gnykowy.

Warstwa powierzchowna mięśni szyi zbudowana jest z mięśnia szerokiego szyi, który znajduje się pod obojczykiem, a kończy się w okolicy ucha i kącika ust. Przyczepia się do skóry, dlatego jest zaliczany do mięśni mimicznych. Drugim mięśniem w tej grupie jest mięsień mostkowo-obojczykowo-sutkowy, w którego nazwie skryły się miejsca przyczepu. Za część sutkową odpowiada wyrostek sutkowy kości skroniowej.

Do najważniejszych naczyń krwionośnych przebiegających w tej okolicy należą żyła szyjna zewnętrzna oraz tętnica szyjna. Istotną strukturą nerwową w tym rejonie jest nerw przeponowy, który odgrywa kluczową rolę w kontrolowaniu pracy przepony. Ponadto w tej okolicy znajduje się duża liczba węzłów chłonnych, które pełnią ważną funkcję w układzie odpornościowym.

Przyczyny bólu szyi

Jak już wiesz, szyja to niezwykle delikatna i newralgiczna część ludzkiego ciała. Teraz przyjrzymy się przyczynom jej bólu. Na początek warto jednak zwrócić uwagę na "czerwone flagi" – sygnały ostrzegawcze, które wskazują, że nie należy zwlekać z wizytą u lekarza. Alarmujące objawy, które wymagają pilnej konsultacji medycznej, to:

• intensywny ból szyi, który nie ustępuje mimo stosowania leków przeciwbólowych. Jeśli pojawił się nagle i nie potrafisz znaleźć jego przyczyny, nie lekceważ tego sygnału;
• osłabienie mięśni, drętwienie, mrowienie oraz ograniczona ruchomość szyi. Jeśli te objawy współwystępują z bólem, nie zwlekaj – skonsultuj się z lekarzem;
• gorączka, dreszcze i ogólne osłabienie towarzyszące bólowi szyi. Mogą one wskazywać na poważniejszą infekcję lub stan zapalny, wymagający natychmiastowej diagnozy i leczenia.

Najgorsze już za nami! Wiesz, na jakie objawy zwracać uwagę, co powinno Cię zaniepokoić i skłonić do wizyty u lekarza. Teraz przyjrzymy się przyczynom bólu szyi, które wynikają z codziennych nawyków i stylu życia. Choć większość z nich jest związana z naszymi rutynowymi czynnościami, czasem zdarzają się wyjątki. Czy wiesz jakie?

• Urazy (głównie komunikacyjne), gdzie dochodzi do gwałtownego hamowania. Tkanki nie są przygotowane do takiego ruchu, co może powodować naderwanie mięśni i więzadeł, a czasem nawet nerwów.
• Zwyrodnienie kręgosłupa szyjnego, czyli proces zapalny, który powstaje na skutek uszkodzenia chrząstki stawowej, charakteryzujący się sztywnością.

Brak odpowiedniej ergonomii pracy może znacząco wpływać na ból szyi. Jeśli monitor jest ustawiony zbyt daleko, automatycznie zaczynamy wytężać wzrok i wysuwać szyję do przodu, co prowadzi do jej przeciążenia. Im dłużej przebywamy w tej pozycji, tym większe ryzyko wystąpienia bólu – oto jeden z głównych winowajców.

Długotrwałe siedzenie oraz częste pochylanie głowy w stronę telefonu, który znajduje się poniżej linii wzroku, również mogą przyczyniać się do bólu szyi. Współczesny styl życia sprzyja tego typu przeciążeniom – spędzamy długie godziny wpatrując się w ekrany, często w niewygodnej pozycji, zapominając o ruchu i rozluźnieniu napiętych struktur. Tymczasem regularne przerwy, zmiana pozycji i krótkie ćwiczenia to kluczowe elementy profilaktyki bólu szyi (i nie tylko).

Jak poradzić sobie z bólem szyi?

Po wykluczeniu wszystkich czerwonych flag, które wymagają konsultacji lekarskiej, możesz spróbować terapii we własnym zakresie. Ważne jest jednak, aby do każdej formy autoterapii i ćwiczeń podchodzić z rozwagą i słuchać swojego ciała. Jeśli lekarz zalecił Ci fizjoterapię, warto potraktować tę część jako przygotowanie organizmu do głównego treningu. Ćwiczenia i techniki autoterapii mogą pełnić rolę rozgrzewki, pomagając w stopniowym przyzwyczajeniu ciała do większego wysiłku i wspierając proces leczenia.

Zacznijmy od autoterapii, szczególnie gdy ból wynika z napięcia mięśniowego. Może on być efektem codziennego stresu i kumulujących się napięć w ciele. Jak sobie z tym radzić? Oto kilka skutecznych sposobów na złagodzenie dolegliwości.

• Znajdź chwilę tylko dla siebie. Wyłącz powiadomienia, zakończ najważniejsze obowiązki, aby nic nie odrywało Cię od relaksu. Przygotuj matę do ćwiczeń i połóż się w wygodnej pozycji – najlepiej na plecach, jeśli to możliwe.Weź głęboki wdech, pozwól klatce piersiowej się unieść i poczuj, jak pracuje przepona. Policz do trzech, a następnie powoli wykonaj wydech. Nie spiesz się, oddychaj świadomie i spokojnie. Powtórz cały cykl trzykrotnie, koncentrując się na odprężeniu ciała i umysłu.
• Drugim sposobem na automasaż jest przyjęcie wygodnej pozycji. Najlepiej usiądź komfortowo, opierając plecy o oparcie, aby zapewnić sobie stabilność. Ułóż dłonie na szyi i delikatnie uciskaj obszary, które wydają się napięte i wymagają rozluźnienia. Wykonuj masaż powoli, dostosowując siłę nacisku do własnych odczuć.
• Dodatkowym wsparciem, które możesz stosować między seriami ćwiczeń, są bodźce fizykoterapeutyczne. Jednym z najpopularniejszych jest krioterapia. Nie martw się – nie potrzebujesz drogiego, specjalistycznego sprzętu. Wystarczą żelowe okłady, które możesz schłodzić do temperatury odpowiedniej dla siebie i stosować miejscowo, aby złagodzić ból oraz zmniejszyć napięcie mięśni.
• Postaw na masaż. Wykorzystaj małą, średnio twardą piłeczkę do rolowania napiętych struktur szyi. Na początek najlepiej, abyś położył/a się na macie do ćwiczeń i wyczuł/a, w jakim miejscu najbardziej doskwiera Ci ból. Uważaj na miejsca wyrostków kostnych oraz naczyń krwionośnych, które przebiegają w tej okolicy. Skup się na częściach bocznych szyi.

Teraz odpowiemy na pytanie, jakie ćwiczenia wykonywać, kiedy boli szyja. Poniżej znajdziesz dwa, które zawsze polecam swoim pacjentom.

• Usiądź wygodnie na krześle, ale nie opieraj pleców – utrzymuj prostą sylwetkę. Połóż lewą dłoń na prawej skroni i delikatnie naciskaj, jednocześnie próbując przeciwstawić się oporowi ręki, wykonując ruch głową. Dostosuj siłę nacisku do swojego poziomu komfortu – jeśli odczuwasz ból lub dopiero zaczynasz, zmniejsz opór do minimum. Policz do 10, a następnie powtórz ćwiczenie na drugą stronę, kładąc prawą dłoń na lewą skroń.
• Pozostań w powyższej pozycji. Skrzyżuj ręce na klatce piersiowej, weź głęboki wdech i opuść się tak, by brodą dotknąć klatki. Rób wtedy wydech. Następnie powróć do pozycji wyjściowej i rozluźnij się. Powtórz daną sekwencję 5 razy.

Współczesny świat pełen jest czynników, które zdają się mówić: "nie ruszaj się, po co Ci aktywność?" A potem pojawia się ból. Tymczasem ruch to zdrowie i nawet tak niewielka część ciała jak szyja potrzebuje odpowiedniej mobilności. Zacznij działać już dziś i nie pozwól, by ból szyi ograniczał Twoje życie!