Bruksizm – jak pomóc sobie z problemem zgrzytania zębami?

Czym jest bruksizm? Podstawowe informacje

Bruksizm to zaburzenie polegające na niekontrolowanym zaciskaniu mięśni żwaczy, zwykle w trakcie snu. Występuje przy tym także zgrzytanie zębami, co w dłuższej perspektywie może prowadzić do wielu problemów stomatologicznych, takich jak pękanie szkliwa, czy zaniki przyzębia. Warto wiedzieć, że w czasie ataku bruksizmu zaciskamy szczęki znacznie silniej, niż w czasie zwykłego gryzienia, nawet bardzo twardych rzeczy.

Bruksizm dotyczy głównie dorosłych między 25. a 45. rokiem życia, choć diagnozowany jest również u dzieci. Osoby cierpiące z powodu bruksizmu, często nie są świadome tego, że zaciskają zęby, co sprawia, że diagnoza opiera się na analizie dolegliwości oraz badaniu stanu szkliwa u lekarza dentysty.

Do pierwszych objawów bruksizmu zalicza się:

• uporczywe bóle głowy i szyi,

• problemy w obrębie stawu skroniowo-żuchwowego: ruchomość żuchwy, charakterystyczne trzaski w czasie przeżuwania,

• nadwrażliwość zębów,

• starte zęby,

• krwawienie dziąseł podczas szczotkowania,

• zaburzenia słuchu,

• kwadratowy kształt twarzy z mocno odznaczającymi się żwaczami.

Skąd bierze się nieświadome zaciskanie zębów? Przyczyny bruksizmu mogą być różne. Zwykle głównym powodem tego stanu jest przewlekły stres, czy depresja. Na zgrzytanie zębami mogą wpływać jednak również inne czynniki, takie jak: wady zgryzu, ekstrakcja zębów, zaburzenia snu, a nawet refluks żołądkowo-przełykowy.

Sposoby na bruksizm

Leczenie zgrzytania zębami obejmuje zarówno ochronę szkliwa, jak i rozluźnienie mięśni. Jeśli przyczyną napięcia jest Twój stan psychiczny, należy zgłosić się do psychologa lub psychiatry. Dolegliwości ze strony mięśni twarzy mogą się utrzymywać do czasu, aż nie skorzystasz z profesjonalnej pomocy.

Stomatologiczne leczenie bruksizmu

Leczeniem bruksizmu zajmuje się lekarz stomatolog we współpracy z fizjoterapeutą. Razem mogą prowadzić tzw. fizjoterapię stomatologiczną. Poprzez relaksację okolic żuchwy, redukuje się napięcie mięśni narządu żucia, co pozwala pacjentowi odzyskać fizjologiczną ruchomość w obrębie stawów skroniowo — żuchwowych. Terapia w przypadku bruksizmu obejmuje masaże twarzy, głowy, okolic szyi, a czasem nawet całego kręgosłupa, ćwiczenia rozluźniające oraz zabiegi z zakresu fizykoterapii (jonoforeza, ultradźwięki, laser).

Na efekty kompleksowego działania potrzeba jednak czasu. Lekarz stomatolog może więc zaproponować doraźną metodę łagodzenia dolegliwości w postaci szyny relaksacyjnej, wykonanej na indywidualne zamówienie. Szyna zabezpiecza łuki zębowe w czasie snu, stanowiąc mechaniczną barierę pomiędzy nimi. W ten sposób można ochronić szkliwo przed wycieraniem i pękaniem. Należy jednak pamiętać, że szyna relaksacyjna nie eliminuje przyczyn bruksizmu, a jedynie dolegliwości, związane ze zgrzytaniem zębami.

Akupresura, czyli przepis na rozluźnienie ciała w leczeniu bruksizmu

Świetnym sposobem na niwelowanie napięcia mięśni jest sesja na macie do akupresury. Lniana mata pokryta kolcami w kształcie kręcącego się wiru, umożliwia ciału maksymalne rozluźnienie. Podczas każdego, nawet najmniejszego Twojego ruchu, kolce powodują skręcenie skóry oraz powięzi, zmniejszając tym samym napięcie i stymulując organizm do wyrzutu endorfin, nazywanych hormonami szczęścia. Już kilka minut spędzonych na macie do akupresury przynosi doskonałe efekty, dlatego warto wypróbować tę domową metodę łagodzenia napięcia mięśniowego.

Zgrzytanie zębami a masaż twarzy

Rozluźniający masaż twarzy i okolic żuchwy możesz wykonywać samodzielnie. Pomogą Ci w tym sensoryczne piłeczki do masażu. Miękkie piłki z wypustkami rozluźniają i przyjemnie relaksują. Weź najmniejszą piłeczkę z zestawu, przyłóż do okolic żwaczy i masuj okrężnymi ruchami (po 30-40 okrążeń na każdą ze stron). Masaż wykonywany regularnie rozluźni mięśnie twarzy i zniweluje napięcie, powodujące zaciskanie szczęki.

Ćwiczenia relaksacyjne i terapia

Ćwiczenia, masaże i inne formy fizycznej relaksacji powinny iść w parze z psychoterapią, jeśli przyczyną zgrzytania zębami jest problem psychiczny, trauma lub silny stres. Psychoterapeuta pomoże dojść do sedna problemu i zauważyć, jakie czynniki nasilają dolegliwości. To pozwoli wyeliminować stałe napięcie i wyraźnie poprawi jakość snu oraz codziennego życia.

Bruksizm – powikłania

Bruksizm jest wskazaniem do leczenia, zarówno psychologicznego, jak i stomatologicznego, w zależności od przyczyny zgrzytania zębami oraz stopnia uszkodzenia szkliwa. Jeśli pacjent nie zdecyduje się na terapię oraz zabiegi rozluźniające, bóle w obrębie szczęki, twarzy i głowy mogą się stać codziennością. Przewlekły ból, stres i napięcie utrudniają funkcjonowanie, wpływają na nastrój, a także przyczyniają się do problemów ze snem.

Z kolei ścieranie szkliwa zębów sprawia, że stają się one słabsze, nadwrażliwe i bardziej podatne na rozwój próchnicy. Należy pamiętać o tym, że szkliwo się nie regeneruje, dlatego nie ma możliwości, aby je odbudować, dlatego tym bardziej warto jak najszybciej rozpocząć leczenie zgrzytania zębami.

Podsumowanie

Nie bagatelizuj problemu bruksizmu, ponieważ nocne zgrzytanie zębami nie minie samoistnie. Zgłoś się do stomatologa, aby ocenił stan Twojej jamy ustnej, a także umów się na konsultację z psychologiem. W domu staraj się rozluźniać ciało masażami oraz akupresurą. Wygodne maty do akupresury, piłeczki sensoryczne w różnych rozmiarach i wiele innych akcesoriów, przydatnych podczas fizjoterapii, znajdziesz w sklepie 4FIZJO.

Producent: 4FIZJO Group sp. z o.o. | Autoryzowany przedstawiciel: 4FIZJO Group sp. z o.o. | Podmiot prowadzący reklamę: 4FIZJO Group sp. z o.o.

ZASTOSOWANIE: Maty do akupresury są pomocnym narzędziem w leczeniu bólu kręgosłupa, rwy kulszowej, wspomagają rozluźnienie napiętych mięśni, pobudzając przy tym funkcjonowanie układu krwionośnego. Do tego pozytywnie wpływają na zdrowie psychiczne. Dzięki akcesoriom do akupresury możemy wykonać taki masaż samodzielnie w domu. Do domowego masażu wystarczy mata do akupresury lub poduszka. Są one wyposażone w rozetki z punktami uciskającymi – tzw. kolcami, wykonanymi z tworzywa sztucznego.

PRZECIWWSKAZANIA: Pacjenci poniżej 16 roku życia; Ciąża i karmienie; Zaburzenia krzepliwości (hemophilia); Stosowanie leków przeciwzakrzepowych; Zmiany skórne w wyniku grzybicy, chorób zakaźnych, wysypki; Oparzenia i rany; Wrażliwa i delikatna skóra np. u pacjentów z cukrzycą lub problemami krążenia; Nowotwory (bez zgody lekarza).

Producent: 4FIZJO Group sp. z o.o. | Autoryzowany przedstawiciel: 4FIZJO Group sp. z o.o. | Podmiot prowadzący reklamę: 4FIZJO Group sp. z o.o.

ZASTOSOWANIE: Podwójne piłki do masażu są narzędziem w zmniejszaniu miejscowych dolegliwości bólowych, rozluźnieniu nadmiernie napiętych mięśni. Dzięki temu można wykonywać masaż samodzielnie w domu. Dedykowana jest trenerom, fizjoterapeutom oraz osobom uprawiającym sport.

PRZECIWWSKAZANIA: Otwarte rany; Wylewy krwi z naczyń krwionośnych; Miejsca z brakiem zachowanej ciągłości tkanek; Automasaż punktów kostnych, stawów i kości; Nadmierny dyskomfort taki jak zawroty głowy, spadek ciśnienia krwi lub inne nieprawidłowości w trakcie użytkowania; Zmiany skórne w wyniku grzybicy, chorób zakaźnych, wysypki; Wrażliwa i delikatna skóra np. u pacjentów z cukrzycą lub problemami krążenia; Nowotwory (bez zgody lekarza).

Bibliografia:

K. Szwedzińska, J. Szczepańska, Zaburzenie narządu żucia u dzieci i młodzieży – na podstawie piśmiennictwa, "Borgis – Nowa Stomatologia" 2012, nr 2, s. 45-49.

I. Sobiech, I. Komarnitki, A. Witt i in., Niepróchnicowe zmiany zmineralizowanych tkanek zębów związane z zaburzeniami w ośrodkowym systemie nerwowym, "Borgis – Nowa Stomatologia" 2009, nr 1-2, s. 21-25.