Dlaczego warto nosić ortezy?

Noszenie ortezy w pierwszej kolejności kojarzy nam się z urazem czy skręceniem stawu. Ortezy medyczne znacząco odciążają i unieruchamiają staw podczas w różnego rodzaju kontuzjach i uszkodzeniach. Często też występują jako nieodzowny element terapii prowadzonej przez fizjoterapeutę i zastępują starszy odpowiednik, jakim był gips. Ortezy znacznie szybciej pozwalając wrócić do pełnej sprawności, ale przede wszystkim funkcjonowanie i codzienne czynności nie są już tak trudne, jak w przypadku ciężkiego gipsu na nodze, czy ręce. Dlaczego warto nosić ortezy oraz jakie modele są dostępne na rynku? Zapraszamy do lektury!

Ortezy, czyli stabilizatory ortopedyczne - jak działają?
Ortezy elastyczne,półsztywne,sztywne - zastosowanie
Zalety noszenia ortez

Ortezy, czyli stabilizatory ortopedyczne - jak działają?

Czym jest orteza? Orteza to sprzęt wykorzystywany podczas rehabilitacji po urazach i kontuzjach. Wszelkiego rodzaju ortezy to świetna alternatywa dla gipsowych opatrunków, które ważą dużo i są niekomfortowe podczas wykonywania codziennych czynności. Budowa ortezy najczęściej obejmuje szyny lub materiały stabilizujące, zaszyte w miękki materiał. Nie pozbawia ona ruchów w 100%, a ogranicza go do bezpiecznego pułapu. Ortezy i stabilizatory to bardzo ważny element terapii pooperacyjnej. Uczą one prawidłowego i bezpiecznego ułożenia uszkodzonej części ciała. Ortezy skutecznie zabezpieczają przed zmianą pozycji, mają opcję regulacji zaciśnięcia na danym obrębie oraz chronią przed zanieczyszczeniami zewnętrznymi.

Ortezy i stabilizatory bardzo dobrze usztywniają dany odcinek, np. kończyny dolnej, dzięki wykorzystaniu miękkich poduszek, jako formy stabilizatora. Miękkie wykończenie ortez uniemożliwia powstanie otarć, odparzeń czy siniaków, które dość często występują podczas standardowego gipsowania.

Ortezy są najczęściej regulowane, dzięki czemu możemy ją ustawić według swoich parametrów, by była idealna do stanu zdrowia danej osoby. Ta funkcjonalność przydaje się podczas skręceń czy złamań, gdzie opuchlizna maleje, a kończyna wraca do normalnych obwodów.

Ortezy i stabilizatory występują w różnych formach i pełnią funkcje od stabilizacji stawów kończyn górnych i kończyn dolnych po stabilizatory grup mięśniowych. Ortezy nie tylko ułatwiają rehabilitację, ale również ją przyspieszają, poprzez regularną interakcję stawu z otoczeniem.

Różnica między ortezą a stabilizatorem polega na tym, że orteza jest stosowana do cięższych kontuzji, czy złamań i najczęściej łączy się z wizytą u ortopedy i rehabilitacją. Stabilizator możemy dostać np. w sklepach sportowych i służy on do zabezpieczenia stawu przy mniejszych kontuzjach, np. przy skręceniach stawu skokowego.

Ortezy elastyczne,półsztywne, sztywne - zastosowanie

Ortezy dzielą się na trzy kategorie:

ortezy elastyczne - mają działanie kompresyjne na daną okolicę, zwiększając propriocepcję oraz przyspieszając regenerację stawu. Stosowane ortezy i stabilizatory elastyczne najczęściej widzimy przy małych zwichnięciach, stłuczeniach i drobnych nadwyrężeniach,
ortezy półsztywne - ortezy półsztywne chronią staw i uniemożliwiają jego nadmierny ruch w określonych płaszczyznach, stabilizator ten umożliwia kontrolowany ruch danego obrębu, chroniąc go. W zależności od danego obszaru i urazu, może on być usztywniony od konkretnej, wymaganej przez nasz stan zdrowia strony, czy zakresu, np. stabilizator kolana,
ortezy sztywne - taki rodzaj ortezy ogranicza całkowicie ruch w stawie w określonych płaszczyznach, wykorzystywany jest przy cięższych złamaniach czy po operacji, np. stawu skokowego.

Wyróżnia się następujące rodzaje ortez:

szyja i odcinek piersiowy - kołnierze ortopedyczne, "prostotrzymacze" oraz ósemkowe pasy obojczykowe, poprawiają one korygować postawę i zmniejszyć ból,
odcinek piersiowy – korektory postawy stosowane przy dużych zespołach bólowych, jak i po wypadkach i złamaniach,
obręcz kończyny górnej – ortezy i stabilizatory stawu barkowego, łokciowego, przedramienia, orteza stawu nadgarstkowego,
ortezy kończyn dolnej – orteza stawu skokowego i stopy, stawu kolanowego, podudzia oraz ortezy stawu biodrowego i uda.

Zalety noszenia ortez

Noszenie ortez zdecydowanie przyspiesza powrót do pełnej sprawności. Zalety ortez to nie tylko większa wygoda i mobilność podczas ruchu.

Zalety stosowania ortez:

lekkie, w przeciwieństwie do standardowego gipsu,
uniemożliwiają powstanie otarć, odparzeń i ran,
odprowadzają wilgoć oraz zapewniają wentylację,
ciało w ortezie się nie przegrzewa i utrzymuje optymalną temperaturę,
ortezy są regulowane - unikniemy sytuacji, gdzie opuchlizna znika, a wymiar gipsu pozostaje, narażając np. kończynę na niebezpieczny ruch w gipsie,
ortezy są uniwersalne - w zależności od urazu, można je stosować w złamaniach jak i w mniejszych kontuzjach - skręceniach i zwichnięciach,
mimowolny ruch w stawie, co przyspiesza rehabilitację i powrót do zdrowia.
pozwalają na normalne funkcjonowanie w bezgipsowym opatrunku (w przypadku gdy urazu doznał staw skokowy, którego leczenie jest długie).

Noszenie ortez jest ważnym elementem leczenia, ponieważ nie tylko chronią dany obszar, ale również są kontynuacją rekonwalescencji prowadzonej przez fizjoterapeutę. Ćwiczenia w gabinecie i prawidłowe noszenie ortezy to tylko część procesu leczniczego. Najważniejszą pracę wykonujesz samodzielnie. W domowej rehabilitacji warto wspomóc się dostępnymi akcesoriami rehabilitacyjnymi, takimi jak piłki równoważne, ciężarki czy gumy do rozciągania. Ułatwią one wykonywanie ćwiczeń, a sam trening będzie bardziej urozmaicony. Codzienne prowadzone sumienne ćwiczenia i rozciąganie, które zaleci specjalista to klucz do szybszego powrotu do zdrowia i pełnej sprawności.

Podsumowanie

Ortezy i stabilizatory znajdują się w asortymencie leczenia ortopedycznego od wielu lat i niemalże w idealny sposób zastępują klasyczny gips. Ortezy dzielą się na trzy kategorie, od elastycznych, po półsztywne i sztywne, a ich zastosowanie uzależnione jest od stopnia danego uszkodzenia tkanki, czy urazu. Noszenie ortez znacznie przyspiesza powrót do zdrowia i treningu, a dodatkowo ich sposób wykonania i zastosowanie odpowiednich materiałów pozwala na lepsze funkcjonowanie na co dzień.

Źródła:

Duivenvoorden T, Brouwer RW, van Raaij TM, Verhagen AP, Verhaar JA, Bierma-Zeinstra SM. Braces and orthoses for treating osteoarthritis of the knee. Cochrane Database Syst Rev. 2015 Mar 16;2015.
Kruse LM, Gray B, Wright RW. Rehabilitation after anterior cruciate ligament reconstruction: a systematic review. J Bone Joint Surg Am. 2012 Oct.
James P. Ioli, DPM, Do I need orthotics? What kind? October 29, 2018.

Producent: 4FIZJO Group sp. z o.o. | Autoryzowany przedstawiciel: 4FIZJO Group sp. z o.o. | Podmiot prowadzący reklamę: 4FIZJO Group sp. z o.o.

ZASTOSOWANIE: Taśmy mogą być wykorzystywane do treningu mającego na celu poprawę siły grup mięśniowych osłabionych wskutek unieruchomienia pourazowego, pozabiegowego, a także w przypadku schorzeń neurologicznych. Różnorodność taśm pozwala na ich wykorzystanie w terapii niestabilności kręgosłupa oraz innych stawów, w ćwiczeniach korekcji postawy, treningu koordynacji i poprawy ogólnej sprawności fizycznej. Poprzez różne ćwiczenia z użyciem taśmy można osiągnąć poprawę siły mięśniowej i stabilizacji stawów. Taśma może służyć do treningu profilaktycznego, pomagając zapobiec kontuzjom.

PRZECIWWSKAZANIA: Występowanie bólu podczas użytkowania; Stany ostre, świeżo po zwichnięciu stawu lub złamaniu kości; Obrzęki; Uczulenie na lateks; Zmiany skórne w wyniku grzybicy, chorób zakaźnych, wysypki; Wrażliwa i delikatna skóra np. u pacjentów z cukrzycą lub problemami krążenia; Nowotwory (bez zgody lekarza).